สายการบินจีนปรามลูกเรือ ‘น้ำหนักเกิน’ ถ้าสูง 160 ซม. หนักเกิน 55 กก. เตรียมโดนพักงาน

ในยุคของการเปิดรับความเท่าเทียมทางเพศ สายการบินต่างๆ ในตะวันตกก็มีการเปลี่ยนนโยบายเครื่องแต่งกายของพนักงานต้อนรับบนเครื่องให้เหมือนกันทุกเพศบ้าง หรือให้เลือกเครื่องแต่งกายตามความสมัครใจบ้าง

อย่างไรก็ดี ทางฝั่งเอเชียกลับมีนโยบายไปคนละทาง เพราะหลายสายการบินเริ่มมีมาตรการ ‘จำกัดน้ำหนัก’ ของลูกเรือบนเครื่องบิน ทำให้ผู้ที่ ‘น้ำหนักเกิน’ ไม่มีสิทธิ์ทำงานนี้ต่อด้วยซ้ำ เช่น Air India ในปี 2015 และ Pakistan International Airlines ในปี 2019

และล่าสุดสายการบินใหญ่ของจีนอย่าง Hainan Airlines ก็ดำเนินรอยตามโดยประกาศเมื่อต้นเดือนมิถุนายน 2023 ว่า น้ำหนักมาตรฐานของพนักงานต้อนรับทุกคนคือเอาความสูงเป็นเซนติเมตรมาลบ 110 จะได้น้ำหนักที่เหมาะสมเป็นกิโลกรัม เช่น ถ้าแอร์โฮสเตสสูง 160 เซนติเมตร ก็จะต้องมีน้ำหนักมาตรฐานที่ 50 กิโลกรัม เป็นต้น 

นอกจากนี้ พนักงานที่ ‘เบากว่า’ น้ำหนักที่ควรจะเป็น 5 เปอร์เซ็นต์นั้นสามารถทำงานต่อได้ แต่จะต้องรายงานเรื่องน้ำหนักต่อไปเรื่อยๆ ส่วนคนที่น้ำหนักเกินกว่าเกณฑ์ที่สายการบินใช้เป็นมาตรฐาน 10 เปอร์เซ็นต์จะโดนพักงานทันทีและโดนจับเข้าโปรแกรมลดน้ำหนักด้วย หมายความว่าแอร์ฯ คนไหนที่สูง 160 เซนติเมตร แต่หนักเกิน 55 กิโลกรัม จะโดนสายการบินนี้สั่งพักงานและจับลดหน้ำหนักโดยทันที

แน่นอน หลังจากเรื่องนี้ออกมา ชาวเน็ตจีนก็วิจารณ์กันกระจุย ตั้งแต่บอกว่านโยบายนี้ ‘เหยียดผู้หญิง’ จนกระทั่งพูดไปถึงว่า การเอาน้ำหนักและส่วนสูงมาเป็นเกณฑ์มากกว่าความสามารถในการทำงานเป็นเรื่อง ‘งี่เง่า’ อยู่แล้ว เพราะสิ่งสำคัญกับงานบริการบนเครื่องบินจริงๆ คือ ความแข็งแรงและความอึดมากกว่า ซึ่งพูดง่ายๆ คือคนที่มีน้ำหนักมากกว่าอาจจะทำงานได้ดีกว่าด้วยซ้ำ

ต่อมา ทาง Hainan Airlines ออกมาตอบโต้และบอกว่ามาตรฐานทั้งหมดนั้นบังคับใช้กับพนักงานทั้งสองเพศ และก็ไม่ได้ชี้แจงอะไรต่อมากมายนอกจากจะยืนยันว่าแม้จะมี ‘ทัวร์ลง’ มากเท่าไร ก็อย่าหวังว่านโยบายเรื่องน้ำหนักตัวที่เพิ่งออกมานี้จะเปลี่ยนแปลง

เรื่องทั้งหมดนี้จะว่า ‘ล้าสมัย’ ก็ได้ แต่เราก็ต้องไม่ลืมว่าจริงๆ มันมีเกณฑ์ด้านลักษณะภายนอกและบุคลิกภาพของงานพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินอยู่แล้วตั้งแต่ตอนสมัครงาน ไม่ว่าจะเป็นเกณฑ์เรื่องส่วนสูง เกณฑ์เรื่องสุขภาพ เกณฑ์เรื่องต้องไม่ใส่แว่นตาทำงาน เกณฑ์เรื่องการเจาะและสัก รวมถึงเกณฑ์ที่เป็นนามธรรมอย่างการมีบุคลิกที่สะอาดและดูดีอีก จึงไม่แปลกที่จะมีคนมองว่า นี่คืออาชีพที่มีกฎเกณฑ์สารพัดตั้งแต่เริ่มรับสมัครอยู่แล้ว และถ้าจะมองเกณฑ์ใหม่ที่เพิ่มเรื่อง ‘น้ำหนัก’ มาด้วยก็อาจทำให้เกณฑ์ที่เป็นนามธรรมเรื่องสุขภาพและเรื่องของการมีบุคลิกที่ดูดีนั้นมีลักษณะ ‘จับต้องได้’ มากขึ้น 

ดังนั้นเรื่องนี้ ถ้าจะว่ากันจริงๆ ก็อาจต้องไปเถียงกันตั้งแต่คุณลักษณะพื้นฐานในการรับเข้าทำงานในตำแหน่งพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินของอุตสาหกรรมการบินโดยรวมๆ เลย

อ้างอิง

• NextShark. Chinese airline to put flight attendants on ‘weight reduction plan’ if they exceed weight requirements. https://tinyurl.com/3kwmbaye  
• CNN. Chinese airline defends flight attendant weight restrictions after backlash. https://tinyurl.com/2ncha2ft