สัตว์ป่าอย่าง ‘เสือโคร่ง’ หากมองผิวเผินแล้วก็คงคิดว่าหน้าตาของพวกมันดูค่อยไม่ต่างกันสักเท่าไหร่ และคงยากจะแยกออกว่าตัวไหนเป็นตัวไหน
แต่ในความเป็นจริง เสือโคร่งเป็นสัตว์ที่มีลายบนตัว ตรงหน้าผากหรือด้านข้างของใบหน้าที่แตกต่างกัน ไม่มีตัวไหนเหมือนกัน (เปรียบได้กับลายนิ้วมือของคน) ซึ่งก็ต้องสังเกตกันดีๆ
ขณะเดียวกัน สิ่งที่จะบอกได้ว่าเสือโคร่งตัวไหนเป็นตัวไหน ก็คงไม่พ้นเรื่องราวการใช้ชีวิต ที่อาจได้จากการศึกษาวิจัยชีวิตสัตว์ ตลอดจนการเป็นนักแสดงนำในรายการสารคดีสัตว์โลกที่ฉายผ่านช่องต่างๆ
ดังเช่น ‘คอลลาร์วาลี’ แม่เสือโคร่งวัย 16 ปี ดาราดังของอุทยานแห่งชาติเพนช์ ประเทศอินเดีย ที่เราจะมาเล่าให้รู้จักกันในเรื่องราวบทนี้
คอลลาร์วาลี l wikipedia
คอลลาร์วาลี แม่เสือโคร่งวัย 16 ตัวนี้ ลืมตาดูโลกในวันที่ 22 กันยายน ปี 2005 ถือเป็นเสือโคร่งในธรรมชาติที่มีอายุขัยค่อนข้างมาก เพราะโดยส่วนใหญ่เสือโคร่งในป่าจะมีอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 12 ปี
ชื่อ ‘คอลลาร์วาลี’ มีความหมายว่า ‘ตัวที่มีปลอกคอ’ เพราะเธอเป็นเสือโคร่งตัวแรกในอุทยานแห่งชาติเพนช์ รัฐมัธยประเทศ ที่นักอนุรักษ์เอาปลอกคอสัญญาณดาวเทียมไปสวมไว้เพื่อทำการศึกษาวิจัยชีวิตของเสือ เมื่อตอนที่เธอมีอายุได้ 3 ขวบ
นอกจากจะเป็นเสือโคร่งที่อายุยืนแล้ว เธอยังให้กำเนิดลูกเสือแก่อุทยานแห่งชาติเพนช์มากถึง 29 ตัวด้วยกัน จากการคลอดลูกถึง 8 ครอก (มีชีวิตรอดจนเติบใหญ่ 25 ตัว)
ถือได้ว่าเป็นแม่เสือที่ให้กำเนิดลูกมากที่สุดของอินเดีย และอาจมากที่สุดในระดับโลก จนมีคนให้สมญาเธอว่า ‘Super Mom’
โดยครั้งหนึ่งในปี 2010 เธอทำให้ทุกคนต้องประหลาดใจ จากการให้กำเนิดลูกมากถึง 5 ตัวในคราวเดียว ความที่เธอให้กำเนิดลูกอย่างสม่ำเสมอ ทำให้นักอนุรักษ์และนักวิจัยค่อนข้างให้ความสนใจคอยติดตามดูเธอมากเป็นพิเศษ
แต่เรื่องราวของเธอไม่ได้เป็นที่สนใจในหมู่คนทำงานในป่าเพียงเท่านั้น
ยังมีผู้คนจำนวนไม่น้อยยอมจ่ายเงินตีตั๋วเพื่อได้สบตา ‘คอลลาร์วาลี’ อย่างใกล้ชิด หลังจาก BBC ได้ฉายสารคดีเรื่อง Spy in the Jungle อันว่าด้วยเรื่องราวชีวิตของลูกเสือ 4 ตัว ที่เป็นลูกของคอลลาร์วาลี
คอลลาร์วาลีกับลูกๆ ของเธอ l Pench National Park
สารคดีชุดนั้นทำให้เขตอนุรักษ์เสือเพนช์กลายเป็นสถานที่มีชื่อเสียง ผู้คนอยากเดินทางไปเยี่ยมชมสัตว์ป่า โดยเฉพาะคอลลาร์วาลี แม่เสือที่ดูเสน่ห์และโดดเด่นกว่าใครเพื่อน
คอลลาร์วาลี เป็นเสือที่ไม่ค่อยจะเขินอายสักเท่าไหร่ เธอมักออกมาเดินอวดโฉมบนถนนให้นักท่องเที่ยวได้เห็นอยู่เสมอ (การขับรถเยี่ยมชมสัตว์ป่าในอินเดียเป็นกิจกรรมที่มีมานาน ส่วนหนึ่งอาจทำให้สัตว์มีความคุ้นชินกับคนและรถ)
จุดเด่นที่สังเกตได้นอกจากปลอกคอแล้ว เธอยังมีร่างกายที่ใหญ่กว่าเสือโคร่งเพศเมียตัวอื่นๆ จนมีหลายคนเข้าใจผิดว่าเธอเป็นเสือตัวผู้
ตลอดจนพละกำลังที่แข็งแรง ตามที่พบว่าบางวันเธอออกล่าเหยื่อถึง 2 ครั้ง เพื่อให้ลูกๆ ของเธอได้อิ่มท้องกันถ้วนหน้า
มิหนำซ้ำ เธอยังเป็นเสือที่ปกครองอาณาเขตหากินของตัวเองไว้ได้ตลอดรอดฝั่ง โดยไม่มีเสือตัวไหนสามารถแย่งถิ่นที่อยู่อาศัยของเธอได้เลย
คอลลาร์วาลี l free press journal
แต่ก็เป็นเรื่องน่าเสียดาย ในเย็นย่ำของวันที่ 14 มกราคมที่ผ่านมา คอลลาร์วาลี พาร่างในวัยชรามาทิ้งตัวลงนอนข้างลำธารแห่งหนึ่งของป่าอนุรักษ์เพนช์
เวลานั้นมีรถนั่งท่องเที่ยวจอดอยู่ 42 คัน ที่กำลังเข้าเฝ้ารอกิจวัตรประจำวันว่าเธอกำลังทำอะไรต่อไป
แต่ทั้งหมดก็เห็นเพียงร่างที่นอนแน่นิ่งไม่ขยับไปไหนเป็นเวลากว่าสองชั่วโมง
นั่นเป็นภาพสุดท้ายที่สาธารณชนได้เห็นชีวิตของเสือโคร่งวัย 16 ก่อนเจ้าหน้าที่อนุรักษ์จะเดินทางมาปิดกั้นสถานที่ และพาตัวเธอไปตรวจสอบสภาพร่างกาย
แต่เพราะความชราไม่เคยปราณีใคร ในเย็นวันต่อมา คอลลาร์วาลี ก็จากโลกไปอย่างสงบ
ผลการชันสูตรระบุว่า อวัยวะภายในหลายส่วนของเธอล้มเหลว ซึ่งเป็นเรื่องที่เลี่ยงไม่ได้ตามวันวัย
วันต่อมา (อาทิตย์ที่ 16 มกราคม 2022) ได้มีการจัดพิธีศพให้กับเธอ ในเขตอนุรักษ์เสือเพนช์ เป็นการไว้อาลัยครั้งสุดท้ายให้กับแม่เสือที่มีอายุยืนยาว คอยดูแลห่วงโซ่อาหาร และเพิ่มจำนวนเสือโคร่งให้กับอินเดีย
ซึ่งถือเป็นความรับผิดชอบทางธรรมชาติอันยิ่งใหญ่ ที่โลกใบนี้ได้รับไปจากเธอ…
RIP
งานศพคอลลาร์วาลี l Pench National Park
อ้างอิง
- Pench National Park. Tigress Collarwali T15 is No More in Pench Tiger Reserve, Madhya Pradesh. https://bit.ly/3KnGYyU
- BBC. Collarwali: Remembering India’s ‘super mum’ tigress. https://bbc.in/32eJlmE
- Indian Express. Collarwali breathes her last, MP’s Pench tiger reserve loses its ‘Supermom’. https://bit.ly/3FKGxvi