ใครเปงคนทำ? ชวนส่อง ‘จีซัสทรงทิเบต’ ที่ทำชาวเน็ตวิจารณ์ว่า เหมือน ‘จอห์น วิค’ มากกว่าจะเป็นพระเยซู

ไม่กี่วันที่ผ่านมา มีชาวเน็ตหลายคนได้แห่แชร์ภาพภาพหนึ่งที่ถูกระบุว่า เป็นรูปปั้นพระเยซูในศิลปะทิเบต ทำให้ชาวเน็ตหลายๆคนโดยเฉพาะฝรั่งที่ไม่คุ้นชินกับศิลปะเอเชีย ออกมาแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับรูปปั้นนี้ไปในทิศทางต่างๆ นานา ทั้งทางลบและทางบวก ซึ่งเมื่อสืบสาวราวเรื่องลงไปพบว่าภาพนี้มีต้นกำเนิดมาจากแอคเคาต์หนึ่งใน Reddit แพลตฟอร์มคล้ายพันทิปของไทย ได้โพสต์ภาพนี้ลงในเว็บไซต์ ในช่วงปลายเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา พร้อมกับเขียนข้อความว่า

“นี่คือรูปปั้นพระเยซูศิลปะทิเบต ที่ถูกสั่งทำขึ้นโดยวัชราจารย์ท่านหนึ่ง สำหรับตั้งไว้ที่แท่นบูชาในวัดพุทธวัชรยานที่ท่านเพิ่งได้รับตำแหน่งเจ้าอาวาส ฉันเลยอยากจะแบ่งปันรูปนี้ให้คนอื่นเห็น เพราะมันทำให้ฉันมีความสุข 

“ในฐานะชาวตะวันตก ฉันรู้ว่ามีหลายคนที่มีปฏิสัมพันธ์ที่ไม่ดีกับศาสนาคริสต์ หรือแสดงอาการไม่พอใจอย่างรุนแรง จากการกระทำบางอย่างที่ไม่ดีต่อชาวพุทธในนามศาสนาคริสต์ อย่างไรก็ตาม ฉันก็รู้ดีว่ามี (ชาวตะวันตกที่เปลี่ยนมานับถือพุทธ) หลายคน รู้สึกว่าเป็นเรื่องยากจะละทิ้งรากเหง้าความเป็นคริสต์ หรือต้องการที่จะเคารพมรดกทางศาสนาคริสต์ของตัวเขาเอง ในขณะที่ดำเนินชีวิตตามหลักคำสอนทางพุทธศาสนาไปพร้อมๆ กัน รูปปั้นนี้จึงเป็นสัญลักษณ์ที่แสดงให้เห็นว่า มันเป็นไปได้ที่จะเคารพรากเหง้าความเป็นคริสเตียนในขณะที่เปลี่ยนมาเป็นชาวพุทธ”

โดยรูปปั้นดังกล่าว ที่ต้นทางระบุว่าเป็นพระเยซูสไตล์ทิเบต เป็นรูปของพระเยซูที่แต่งกายในชุดสีขาวยาวกรอมเท้า กำลังนั่งบนบัลลังก์ที่ด้านหลังเป็นประภามณฑลสไตล์ทิเบต โดยส่วนมือของพระเยซูได้แสดงท่ามุทรา หรือท่ามือที่ชื่อว่า ‘ธรรมจักรมุทรา’ ซึ่งเป็นท่าทางของการเทศนา สั่งสอน และเป็นสัญลักษณ์ของความเป็น ‘คุรุ’ หรือผู้นำทางจิตวิญญาณของมนุษย์ โดยเราจะเห็นท่ามือแบบนี้ในพระพุทธรูปสไตล์ทิเบต ในปางปฐมเทศนา ที่เป็นปางขณะที่พระพุทธเจ้าได้ประทานคำสอนเรื่องอริยสัจ 4 และมรรค 8 ให้กับปัญจวัคคีย์ทั้ง 5 ซึ่งคำสอนนี้ถือเป็นหลักของคำสอนพุทธในทุกนิกาย

อย่างไรก็ตาม การที่มีการทำรูปปั้นพระเยซูข้ามขั้วทางศาสนามาเช่นนี้ ก็ถูกตำหนิจากชาวคริสต์จำนวนหนึ่งเรื่องความไม่เหมาะสม ในขณะที่ฝั่งพุทธก็มองว่า การกราบไหว้พระเยซูเป็นเรื่องนอกคำสอนพระพุทธเจ้า แต่การเคารพพระเยซูก็เป็นเรื่องที่อาจทำได้ เนื่องจากก็มีคำสอนของพระพุทธเจ้าที่สอนให้เคารพผู้ที่กระทำความดี อีกทั้งในช่วงหลัง พุทธทิเบตที่เข้าไปปฏิสัมพันธ์กับโลกตะวันตกมากขึ้นก็มองว่า 

ศาสดาของศาสนาต่างๆ ล้วนเป็นบุคคลที่ควรได้รับการยกย่อง เนื่องจากเป็นบุคคลที่นำพาสันติสุขมาสู่โลก ไม่ต่างจากพระพุทธเจ้า แต่เรื่องนี้ก็ยังคงเป็นเรื่องที่ตัดสินได้ยากว่าเหมาะสมหรือไม่ เนื่องจากไม่สามารถระบุได้ว่า ผู้สร้างรูปปั้นนี้มาจาก พุทธวัชรยานนิกายไหน และมีแนวคิดแบบใด แต่สำหรับวัดพุทธทิเบตโดยทั่วไปนั้น ไม่ปรากฏการนำรูปของศาสดาของศาสนาอื่นมากราบไหว้บูชาอย่างแน่นอน

กระนั้น ก็มีชาวเน็ตหลายคนที่สนใจประเด็นทางศาสนศาสตร์ แต่กลับมองในประเด็นสุนทรียศาสตร์ ที่ว่าด้วยเรื่องความสวยงามแทน โดยบางคนบอกว่า พระเยซูหน้าเหมือน ‘จอห์น วิค’ (John Wick) เกินไป อยากให้ทำหน้าคมกว่านี้ ในขณะที่บางส่วนวิจารณ์ว่า ทำไมพระเยซูต้องมีผิวขาวเหมือนพวกยุโรป ทั้งๆ ที่พระเยซูเป็นชาวยิว และบางส่วนไปถึงขั้นที่ว่า รู้สึกประทับใจที่เห็นศาสดาของตนในศิลปะรูปแบบต่างๆ 

อ้างอิง

• Reddit.Tibetean Style Jesus Commissioned for a Vajrayana Buddhist Temple. https://tinyurl.com/5cmxpwxm