เมื่อ ‘ถุงเท้าผู้นำ’ แย่งซีนในเวทีโลก ก็เปลี่ยนวิกฤตเป็นโอกาส ด้วยการทูตถุงเท้า (Sock Diplomacy)
ในการประชุมนานาชาติที่ผู้นำประเทศจากทั่วโลกมารวมตัวกัน เพื่อหารือประเด็นใหญ่โตระหว่างประเทศ มักจะมีการรายงานข้อมูลที่เป็น ‘สีสัน’ ตามมา แต่บางทีประเด็นย่อยเหล่านี้ก็กลายเป็นเรื่องที่คนส่วนใหญ่สนใจและพูดถึงในสื่อโซเชียลมากกว่า และอาจจะกลบประเด็นที่เป็นสาระสำคัญ เช่น กรณี ‘ถุงเท้า’ ของผู้นำบางคนที่โดดเด่นและแตกต่างจากเครื่องแต่งกายสีขรึมตามธรรมเนียมสากลทั่วไป
กรณีล่าสุด คือ ‘เศรษฐา ทวีสิน’ นายกรัฐมนตรีไทยคนที่ 30 ที่พบกับ ‘วลาดิเมียร์ ปูติน’ (Vladimir Putin) ประธานาธิบดีรัสเซีย เพื่อหารือการแลกเปลี่ยนความร่วมมือระหว่างประเทศ เมื่อวันที่ 17 ตุลาคม 2023 ในระหว่างที่ทั้งคู่ไปเข้าร่วมการประชุม BRF ซึ่งจัดขึ้นที่จีน และ ‘ถุงเท้าสีชมพู’ ที่นายกฯ เศรษฐา สวมใส่ ได้กลายเป็นประเด็นที่ถูกพูดถึงตามสื่อต่างๆ ทั้งในไทยและรัสเซีย
The Nation รายงานเมื่อ 19 ตุลาคม 2023 ว่า สื่อของรัสเซีย RIA Novosti และ Fishki อ้างถึงความเห็นผู้ใช้สื่อโซเชียลในรัสเซียที่มีปฏิกิริยาแตกต่างกันต่อถุงเท้าสีชมพูของนายกฯ เศรษฐา ซึ่งมีทั้งผู้ที่เห็นว่าถุงเท้าสีนี้ ‘แปลก’ (ถ้าเทียบกับประธานาธิบดีปูตินที่สวมถุงเท้าสีดำเข้ากับสูทสีดำ) แต่ก็มี Moscow24 ที่รายงานว่านายกฯ ไทยอาจใส่ถุงเท้าสีชมพูเพราะวันที่พบปูตินเป็น ‘วันอังคาร’ พอดี และสีชมพูถือเป็น ‘สีมงคล’ ตามความเชื่อของคนไทยจำนวนหนึ่ง ซึ่งประเด็น ‘สีมงคล’ นี้จะนำไปขับเคลื่อนทางวัฒนธรรมต่อไหม คงขึ้นอยู่กับว่าทางการไทยจะหยิบมาต่อยอดได้หรือไม่
เพราะก่อนหน้านี้ ‘จัสติน ทรูโด’ (Justin Trudeau) นายกรัฐมนตรีแคนาดา ก็เคยบุกเบิก ‘การทูตถุงเท้า’ หรือ Sock Diplomacy มาแล้ว จากการสวมถุงเท้าสีสันสดใสและมีลวดลายสะดุดตาในการประชุมหรือเข้าร่วมงานเทศกาลใหญ่ๆ ไม่ว่าจะเป็นระดับประเทศหรือระดับโลก ซึ่งหลายครั้งการสวมถุงเท้าของเขาถูกตีความว่าเป็นการ ‘แสดงจุดยืน’ ต่อประเด็นทางสังคมต่างๆ เช่น การสวมถุงเท้าที่มีสัญลักษณ์การต่อสู้เพื่อสิทธิของกลุ่ม LGBTQI+ และสวมถุงเท้าสีชมพู-ฟ้าที่เป็นสัญลักษณ์องค์การ NATO ระหว่างเข้าร่วมการประชุมกลุ่มประเทศสมาชิก NATO
แต่การสวมถุงเท้าของนายกฯ ทรูโด ก็ไม่ได้เป็นการแสดงออกในประเด็นทางสังคมเสมอไป เพราะบางทีก็เป็นการแสดงตัวตนที่เชื่อมโยงกับวัฒนธรรมป๊อปต่างๆ เช่น เขาเคยสวมถุงเท้าลาย ‘ชิวแบคกา’ ในวันที่ 4 พฤษภาคม 2017 ซึ่งเป็นวันที่แฟนภาพยนตร์ Star Wars รู้ดีว่ามันพ้องกับประโยคอมตะในหนัง “May the Force (Fourth) be With You”
และบางครั้ง ถุงเท้าสีสันสดใสของทรูโดก็กลายเป็นเครื่องมือสร้างบรรยากาศในการสนทนาระหว่างผู้นำประเทศอื่นๆ เพราะเขาเคยนำถุงเท้าสีแดงที่มีรูปใบเมเปิลและทหารแคนาดาไปมอบให้ ‘ลีโอ วาราดการ์’ (Leo Varadkar) นายกรัฐมนตรีไอร์แลนด์ ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้แหวกขนบทางการเมือง ในฐานะผู้นำคนแรกของไอร์แลนด์ที่เปิดเผยตัวว่าเป็นเกย์ และในปี 2022 ทรูโดยังได้ชวน ‘บองบอง มาร์กอส’ (Bonbong Marcos) ประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ ให้โชว์ถุงเท้าสีสันสดใสของตัวเอง นอกรอบการประชุม APEC (ซึ่งไทยเป็นเจ้าภาพ) ทำให้ ‘การทูตถุงเท้า’ ของทรูโดถูกมองเป็นการเปลี่ยนเสียงวิจารณ์ให้เป็นโอกาสมากกว่า
อ้างอิง
- BBC. Taoiseach Varadkar wears Canada socks for Trudeau visit. https://tinyurl.com/2jy3kx5r
- The Guardian. Can Justin Trudeau’s socks bring peace to the world? https://tinyurl.com/4vryt59c
- Kremlin. Meeting with Prime Minister of Thailand Srettha Thavisin. https://tinyurl.com/489yrsr6
- The Nation. PM Srettha’s pink socks cause a stir in Beijing. https://tinyurl.com/8uvscvju
- One News. Marcos, Trudeau Engage In ‘Sock Diplomacy’. https://tinyurl.com/yexaatep