นักร้องนักดนตรีไทยคนไหนบ้าง เคยไปเล่นบน ‘เทศกาลดนตรีระดับโลก’?

4 Min
1239 Views
21 Apr 2022

ในวันอาทิตย์ที่ 17 เมษายน 2022 ชาวไทยจำนวนมากก็ได้เฮ หลังจาก มิลลิ (Milli) หรือ ดนุภา คณาธีรกุล แร็ปเปอร์สาวชาวไทยได้ขึ้นไปเฉิดฉายบนเวที Coachella และก็น่าจะเรียกได้ว่าเป็นนักร้องของไทยคนแรกที่ได้ไปขึ้นเวทีระดับโลกเวทีนี้ (แน่นอนว่าไม่นับ Lisa-ลลิษา มโนบาล ที่เป็นสมาชิกวงเกาหลีอย่าง BLACKPINK)

นี่เป็นเรื่องน่าตื่นเต้นสำหรับหลายๆ คน แต่สำหรับอีกหลายๆ คนก็อาจงงว่ามันน่าตื่นเต้นยังไง ถ้าจะอธิบายง่ายๆ Coachella เป็นเทศกาลดนตรีป๊อปร่วมสมัยที่ใหญ่มากในสหรัฐอเมริกา ปีล่าสุดที่ Milli ไปเล่น มีคนดูเข้าร่วมประมาณ 700,000 คน ในเทศกาล 7 วัน (วันหนึ่งคนเข้าได้ประมาณ 100,000 คน) คือใหญ่เกือบที่สุดแล้ว (ใหญ่กว่านี้น่าจะมีแค่เทศกาล Summerfest) แค่ขนาดคนดูที่งานก็แน่นอนว่าน่าตื่นเต้นแล้ว แต่เทศกาลนี้ยังถ่ายทอดไปทั่วโลกผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ต่างๆ และก็น่าจะมีคนดูอีกเพียบ

ดังนั้นการขึ้นเวทีระดับนี้คือการไปเฉิดฉายไม่ใช่แค่ในเทศกาลดนตรีที่เกือบใหญ่ที่สุดในอเมริกา แต่ยังเป็นการเฉิดฉายต่อสายตาชาวโลกที่ดูจากทางบ้านด้วย

ทีนี้ Milli ไม่ใช่นักร้องนักดนตรีไทยคนแรกที่ได้ขึ้นไปเล่นต่อหน้าคนจำนวนมากในเวทีระดับอินเตอร์ ก่อนหน้านี้มันก็มี แต่ก่อนจะไปตรงนั้นเราอยากเล่าย้อนหน่อย

จริงๆ คอนเสิร์ตขนาดใหญ่ในโลกนี้เป็นปรากฏการณ์ที่ค่อนข้างใหม่ เพราะเพิ่งเกิดขึ้นบนโลกแค่ราวๆ 50-60 ปีที่ผ่านมานี้เอง มันเกิดขึ้นได้เพราะเทคโนโลยีระบบขยายเสียงพัฒนาถึงขั้น เพราะถ้าไม่มีระบบขยายเสียงที่เรียกว่า PA (Public Address) ที่ดังพอ เราจะเล่นดนตรีให้คนจำนวนมากๆ ฟังไม่ได้ และจริงๆ แม้แต่วงดนตรีที่ดังที่สุดในโลกตลอดกาลอย่าง The Beatles นั้น ตอนที่วงยังไม่แตกก็เคยเล่นคอนเสิร์ตที่ใหญ่สุดก็มีคนดูแค่ประมาณ 50,000 คนเท่านั้นเอง ที่สนามกีฬา Shea ในอเมริกา เพราะยุคนั้นระบบขยายเสียงมันทำได้แค่นั้น

แต่ก็นั่นแหละ เราก็จะถือว่าตัวเลข 50,000 นี้เป็นตัวเลขที่จะใช้ในการตัดสินขนาดของเทศกาลดนตรีนานาชาติ ว่ามีนักร้องนักดนตรีไทยรายไหนบ้างที่เคยไปเข้าร่วม 

เพราะถ้าคุณเคยไปเล่นเทศกาลดนตรีที่คนเข้าร่วมกว่า 50,000 คน มันก็มีความเป็นไปได้ว่าคุณจะได้เล่นดนตรีต่อหน้าคนจำนวนมากกว่าที่ The Beatles เคยทำไว้เสียอีก และนี่ก็สำคัญ เพราะจริงๆ นักดนตรีจากไทยที่โกอินเตอร์ก็มีมานานแล้วตั้งแต่ยุคนักดนตรีที่เล่นในค่ายทหารต่างชาติ (จีไอ) อย่าง แหลม มอริสัน ซึ่งเคยไปเล่นดนตรีในต่างประเทศหลายต่อหลายปี แต่เขาก็จะไม่อยู่ในลิสต์นี้ เพราะไม่มีข้อมูลระบุชัดเจนว่าเวทีดนตรีที่เขาไปเล่นนั้นมีคนดูจำนวนเท่าไร   

ถ้าเริ่มจากนิยามแบบนี้ เสก โลโซ และวง T-Bone น่าจะเป็นนักร้องและวงดนตรีกลุ่มแรกของไทยที่ไปสร้างปรากฏการณ์ที่ไปเล่นที่เทศกาลดนตรี Glastonbury อันเก่าแก่ของอังกฤษ ในปี 2005 ที่มีคนดูรวมๆ ทั้งงานกว่า 200,000 คน ซึ่งในกรณีของวง T-Bone ในปี 2006 ก็ได้ไปเทศกาลเวิลด์มิวสิคระดับโลกที่สิงคโปร์อย่าง WOMAD (แต่คนดูประมาณ 3-4 หมื่นคนเท่านั้น เลยไม่ได้ใส่มาในลิสต์) และปี 2007 ก็ได้กลับไปเล่นที่ Glastonbury อีกรอบ

และในปี 2009 วงร็อคหนักจากไทยอย่าง Retrospect ก็ได้เข้าไปร่วม Wacken Open Air ในเยอรมนีที่ถือว่าเป็นเทศกาลดนตรีเมทัลที่ใหญ่ที่สุดในโลกที่เพดานคนดูอยู่ที่ประมาณ 80,000 คน เพราะสถานที่จัดมันรองรับคนได้เท่านั้น และคนจัดก็ไม่อยากย้ายสถานที่ ซึ่งนี่ก็เลยเป็นที่มาว่าตั๋วเทศกาลนี้ขายดีมากๆ ระดับช่วงพีคๆ ขายตั๋วล่วงหน้ากันข้ามปียัง Sold Out หรือขายหมดตั้งแต่ยังไม่ประกาศว่าวงไหนจะขึ้นเล่นบ้าง

หลังจากนั้นหลายปีก็ไม่มีนักร้องนักดนตรีไทยได้ไปเวทีระดับอินเตอร์อีก ซึ่งก็สันนิษฐานได้ว่ามันเกิดจากวิกฤตเศรษฐกิจระดับโลกในปี 2008 ที่ทำให้อุตสาหกรรมต่างๆ รวมทั้งอุตสาหกรรมคอนเสิร์ตซบเซากันไปพักใหญ่

และกว่าวงดนตรีจากไทยที่จะได้ไปในเวทีระดับโลกอีกครั้งก็ปี 2012 ที่วงอินดี้ร็อคชื่อดังของไทยในยุคนั้นอย่าง Yellow Fang ได้ไปเล่นที่เทศกาลดนตรีที่ใหญ่ระดับต้นๆ ของญี่ปุ่นอย่างเทศกาล Summer Sonic ที่ญี่ปุ่น ซึ่งทางวงก็ตอกย้ำความสำเร็จด้วยการไปเล่นซ้ำในเทศกาลเดิมในปีถัดมาด้วย 

ต่อมาในปี 2016 วงหมอลำระดับอินเตอร์ (แต่อับชื่อเสียงในไทย) อย่าง Paradise Bangkok (ชื่อเต็มเขาคือ Paradise Bangkok Molam International Band แต่ปกติก็จะเรียกสั้นๆ ว่า Paradise Bangkok) ได้เป็นวงดนตรีไทยวงแรกที่กลับไปเล่นที่ Glastonbury และจริงๆ นี่ก็เป็นการเปิดยุคใหม่ที่นักร้องและวงดนตรีจากไทยที่ทำดนตรีแบบเอาใจตลาดอินเตอร์ได้ไปเล่นในเวทีเหล่านี้ แม้ว่านักร้องและวงดนตรีเหล่านี้จะไม่ได้มีชื่อเสียงในไทยเท่าไร 

ในปี 2018 นักร้องสาวไทยที่เรียกดนตรีของตัวเองว่าดิสโทเปียนป๊อปอย่าง Pyra ก็ได้ไปเล่นเทศกาลดนตรีกลางทะเลทรายรัฐเนวาดาอันโด่งดังอย่าง Burning Man ที่รองรับคนดูได้ราว 80,000 คน ซึ่งก็แน่นอน นี่ก็เป็นอีกคนที่เพลงอินเตอร์เกินกว่าตลาดเมืองไทยจนไม่ดังในไทยเท่าที่ดังในต่างประเทศ

และในปี 2019 นักร้องอินดี้โฟล์คที่สร้างชื่อมาจากการเป็น YouTuber อย่าง Phum Viphurit และวงซินธ์ป๊อปอย่าง TELEx TELEXs ก็ได้ไปเล่นในเทศกาล Summer Sonic ของญี่ปุ่นและก็เป็นการตอกย้ำอีกว่า ตลาดอินเตอร์ไม่ได้มีรสนิยมนักร้องแบบคนไทยเท่าไร เพราะนักร้องและวงดนตรีเหล่านี้ก็เรียกได้ว่าไม่แมสในไทยทั้งนั้น แต่ถึงอย่างนั้นเวทีนี้ก็มีนักร้องดังสายป๊อป/โฟล์คร็อคที่ค่อนข้างแมสอย่าง Stamp หรือ อภิวัชร์ เอื้อถาวรสุข ไปร่วมด้วยเช่นกัน

และในปี 2020-2021 การที่ไม่มีใครได้โกอินเตอร์ก็ไม่แปลก เพราะทั่วโลกก็ปลุกปล้ำสู้โควิดกันอยู่ จนกระทั่งในที่สุดปี 2022 Milli ก็ได้ขึ้นไปเฉิดฉายบนเวที Coachella ที่ประเมินกันว่ามีคนดูเข้าร่วมประมาณ 700,000 คน ในยุคที่โลกตะวันตกเริ่มยืนยันในทางพฤตินัยว่าโควิดได้จบลงแล้วนี่แหละ

ดังนั้นในภาพรวม Milli ไม่ใช่นักร้องนักดนตรีไทยคนแรกที่ได้ไปขึ้นเวทีเทศกาลดนตรีระดับอินเตอร์ และก็คงไม่ใช่คนสุดท้ายด้วย เพราะมีแนวโน้มว่าสิ่งเหล่านี้น่าจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เมื่อแวดวงศิลปวัฒนธรรมนานาชาติกระหายความหลากหลายมากขึ้น และทำให้โควตาพื้นที่บนเวทีของนักร้องนักดนตรีจากประเทศที่ไม่คุ้นเคยเพิ่มขึ้นเช่นกัน 

แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น การที่ Milli ได้เป็นนักร้องหญิงเดี่ยวคนแรกของไทยที่ได้รับเลือกไปแสดงในเทศกาลดนตรีต่อหน้าคนหลากหลายเชื้อชาติหลักแสนคนในต่างแดนก็ยังเป็นข้อเท็จจริงอยู่ และต้องเข้าใจด้วยว่านี่ไม่ใช่สิ่งที่จะขอฮั้วแทรกคิวกันได้แบบที่ชาวเน็ตและบางเพจพยายามเสนอข่าว

อ้างอิง

  • SekLoso Channel. SEK LOSO – ROAD TO GLASTONBURY FESTIVAL (2005) {Full}. https://bit.ly/3KWlARs
  • HuaLamPongRiddim. T-BONE GO GLASTONBURY 2007 AGAIN: RAIN MUD SHIT & MUSIC. https://bit.ly/3Ohppm5
  • DoodDot. Visit: “Yellow Fang” การเดินทางบนถนนสายดนตรีนอกกระแส ของวงร็อคสามสาวที่หลายคนต่างพูดถึง. https://www.dooddot.com/visit-yellow-fang/ 
  • ZudRangMa Record. The Paradise Bangkok Molam International Band at Glastonbury 2016. https://bit.ly/3Ouvc8a
  • FungjaiZine. STAMP และ Phum Viphurit ตัวแทนศิลปินไทยเฉิดฉายที่เทศกาลดนตรี Summer Sonic โตเกียว. https://bit.ly/3uQVt8T
  • Warner Music. ศิลปินสาววิสัยทัศน์ไกล Pyra เจ้าของงานเพลงนอกกรอบ ภาพลักษณ์เฉพาะตัว มีแนวเพลงของตัวเอง “Dystopian Pop”. https://bit.ly/3vplFGK
  • NME. Thai rapper MILLI eats mango sticky rice onstage during Coachella performance. https://bit.ly/39331gp