นักโบราณคดีอังกฤษค้นพบ ‘บ้านของพระเยซู’ ในกรุงนาซาเร็ธ

แม้ว่าทุกวันนี้โลกจะก้าวหน้าไปมาก แต่การค้นพบสิ่งของหรือสถานที่ในตำนาน เรื่องเล่า หรือประวัติศาสตร์ก็ยังเป็นเรื่องที่มีเสน่ห์

ล่าสุด มนุษย์ก็เพิ่งจะ “ค้นพบ” บ้านของพระเยซู!

‘สถานที่เกิด’ ของพระเยซูถูกค้นพบนานแล้ว สถานที่แห่งนั้นมีชื่อเรียกว่า Church of Nativity ซึ่งอยู่ในกรุงเบธเลเฮม ในปาเลสไตน์ ทุกวันนี้สถานที่แห่งนี้ก็เป็นทั้งสถานที่สำคัญและมรดกโลกตามรายชื่อของ UNESCO
อย่างไรก็ดี สถานที่เกิดของพระเยซูนั้นไม่ใช่ ‘บ้าน’ ของพระเยซู เพราะพระเยซูนั้นมาจากเมืองนาซาเร็ธ และเราก็ไม่เคยรู้ว่า ‘บ้าน’ ของพระเยซูอยู่ตรงไหน

จนกระทั่งในปี 2006 ศาสตราจารย์เคน ดาร์ค (Ken Dark) นักโบราณคดีอังกฤษไปลงพื้นที่เมืองนาซาเร็ธ และพบว่ามีอะไร “แปลกๆ”

ดาร์คพบว่า ภายใต้สำนักชี Sisters of Nazareth มีโบสถ์ยุคกลางอยู่แห่งหนึ่ง ซึ่งใต้โบสถ์นั้นมีบ้านอยู่หลังหนึ่ง ความจริงทั้งโบสถ์และบ้านนี้ถูกค้นพบมาตั้งแต่กลางศตวรรษที่ 20 แล้ว หลังจากพวกชีในสำนักค่อยๆ ทำการขุดมาตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ 19

เพียงแต่นักโบราณคดียุคก่อนไม่ได้คิดอะไรเกี่ยวกับโบสถ์และบ้านที่เจอ เพราะคิดว่าคงไม่มีอะไร

แต่ดาร์คกลับเห็นต่าง เพราะการสร้างสำนักชี ทับลงไปบนโบสถ์เก่าที่ทับลงบนบ้านอีกที น่าจะมีบางสิ่งที่สำคัญ

เอาล่ะ ตรงนี้เราต้องเข้าใจก่อนว่าคนคริสต์สมัยก่อนจะมีธรรมเนียมในการสร้างศาสนสถานทับสถานที่สำคัญ และการสร้างโบสถ์ซ้อนกันขึ้นไปเรื่อยๆ นี่ก็เป็นเรื่องปกติ ดังนั้นการที่ ขุดโบสถ์ไปแล้วเจอโบสถ์ แล้วใต้สุดของโบสถ์นั้นมีบ้าน ก็แสดงว่าบ้านที่อยู่ล่างสุด ต้องสำคัญมากๆ

ดาร์คเห็นว่า ตามประวัติศาสตร์ ในนาซาเร็ธ มีวิหารยุคกลางที่สำคัญสองแห่งคือ Church of Annunciation กับ Church of Nutrition

วิหารแรกไม่ได้หายไปไหน แต่อยู่ในจารีตของชาวคริสต์มาโดยตลอด โดยโบสถ์แห่งนี้คือสถานที่ที่เทวดาได้บอกกับพระแม่มารีว่า เธอกำลังจะมีบุตรของพระผู้เป็นเจ้า

ส่วนวิหารหลัง ไม่มีใครเคยค้นพบมาก่อน ดาร์คตั้งข้อสังเกตว่า จริงๆ สำนักชี Sister of Nazareth นี่ใหญ่ยิ่งกว่า Church of Annunciation เสียอีก ทำไมคนไม่เอะใจเลยว่าโบสถ์ที่อยู่ใต้ Sister of Nazareth ก็น่าจะเป็นสถานที่ที่สำคัญกว่า Church of Annunciation

สำหรับชาวคริสต์ในยุคกลาง และในกรุงนาซาเร็ธ สถานที่นั้นก็คงจะเป็นอะไรไปไม่ได้นอกจาก Church of Nutrition ซึ่งถ้าโบสถ์ที่อยู่ใต้สำนักชี Sister of Nazareth นั้นคือ Church of Nutrition แล้ว บ้านที่อยู่ใต้ Church of Nutrition ลงไปอีกที ก็ย่อมเป็น “บ้านของพระเยซู”

นี่หมายความว่ามีการขุดเจอบ้านของพระเยซูแล้วมากว่าครึ่งศตวรรษ แต่ไม่มีใครรู้ว่านั่นคือบ้านของพระเยซู

ล่าสุดหลังจากศึกษามานานกว่า 14 ปี ดาร์คได้พิมพ์หนังสือ The Sisters of Nazareth convent: A Roman-period, Byzantine and Crusader เพื่อยืนยันว่าสถานที่นี้น่าจะเป็นบ้านของพระเยซูจริงๆ และเรื่องนี้ได้กลับมาเป็นข่าวอีกครั้งหนึ่ง หลังจากเคยฮือฮามาแล้วเมื่อสิบกว่าปีก่อน ตอนที่ดาร์คตีพิมพ์บทความวิชาการที่เสนอเรื่องนี้ครั้งแรก

ทั้งนี้ ข่าวการค้นพบบ้านของพระเยซูก็คงจะเป็นเช่นความรู้เกี่ยวกับอดีตอื่นๆ คือสามารถเปลี่ยนไปได้ตามกาลเวลาและการเพิ่มขึ้นมาของหลักฐานและการตีความ

แม้ว่าสิ่งเหล่านี้ก็ไม่ได้เปลี่ยนสถานะของสถานที่หนึ่งๆ มากเท่าไร แต่อีกมุมหนึ่ง นี่คือการเปิดความเป็นไปได้ว่า เราอาจจะเจอสถานที่ที่เราไม่คิดว่าจะมีคนค้นพบ

และในกรณีที่ว่านี้คือ สถานที่ที่คนได้ค้นพบมานานแล้ว แต่ไม่คิดว่าจะมีความสลักสำคัญอะไร

ไม่แน่ว่า ในอนาคตอันใกล้ บ้านของพระเยซูแห่งนี้อาจกลายมาเป็น “สถานที่ท่องเที่ยว” ของกรุงนาซาเร็ธในอนาคตก็เป็นได้

อ้างอิง:

• CBS News. Is this house under a convent in Nazareth the boyhood home of Jesus?. https://cbsn.ws/3m3KMbX
• Dailymail. Is this the childhood home of Jesus Christ? British archaeologist excavates domestic dwelling under ruins of the Sisters of Nazareth Convent. http://dailym.ai/3651K4t
• LiveScience. Jesus’ House? 1st-Century Structure May Be Where He Grew Up. https://bit.ly/39cNE2N