ทุกๆ ปี คนอินเดีย 1.7 ล้านคน ตายเพราะ ‘กินอาหารไม่ดีต่อสุขภาพ’ แต่ไม่ใช่เพราะอาหารเป็นพิษ

อินเดียเป็นชาติที่คนให้ความสนใจและพยายามทำความรู้จักมากขึ้นเรื่อยๆ เพราะนี่คือชาติเดียวที่น่าจะเป็นความหวังของ ‘โลกเสรี’ ว่าจะพอฟัดพอเหวี่ยงกับจีนได้ในระยะยาว เพราะนอกจากเศรษฐกิจอินเดียน่าจะโตไปได้อีกมากในระยะยาวแล้ว เอาแค่ประชากร เขาประเมินกันด้วยซ้ำว่า ในอัตราการเติบโตปัจจุบัน อินเดียน่าจะมีประชากรมากกว่าจีน และเป็นประเทศที่ประชากรมากที่สุดในโลกในอีกไม่เกิน 5 ปี

ดังนั้นอินเดียยังไงก็ ‘มหาอำนาจ’ จะช้าจะเร็วเท่านั้นเอง

แต่ก็เช่นเดียวกับจีน ตอนแรกๆ ที่เริ่มมีอำนาจและคนเริ่มสนใจ สิ่งที่คนรับรู้จะฮาๆ หน่อย ซึ่งในไทย สิ่งที่ทำให้คนไทยอยู่ดีๆ ไปสนใจอินเดียก็คือ บรรดาคลิป ‘สตรีทฟู้ด’ ของอินเดียที่แพร่หลายตามโซเชียลมีเดียพร้อมเสียงพากย์ฮาๆ ของคนไทยในช่วงปี 2021 (ก่อนที่คนไทยจะมาฮิตหนังอินเดียที่ไม่ได้ฮิตในอินเดียเท่าไรอย่าง ‘คังคุไบ’)

ทีนี้ ถ้าดูสตรีทฟู้ดอินเดีย เราก็จะพบว่ามันต่างจากบ้านเรามาก เพราะสตรีทฟู้ดอินเดียนอกจากจะเต็มไปด้วย ‘แป้ง’ แล้ว ยังเต็มไปด้วย ‘น้ำหวาน’ ซึ่งต่างจากสตรีทฟู้ดของไทยที่เต็มไปด้วยเนื้อสัตว์และของเค็มๆ

แต่นั่นแหละที่เชื่อมโยงกับ ‘ปัญหาการกิน’ ของคนอินเดีย

ในทุกๆ ปี คนอินเดียจะตายเพราะสาเหตุจากอาหารประมาณ 1.7 ล้านคน ซึ่งนี่อาจดูไม่เยอะถ้าคิดในสเกลของประเทศที่ประชากรเป็นพันล้านคน แต่ก็เยอะอยู่ดีถ้าคิดว่าปีๆ หนึ่งคนอินเดียราวๆ 20 เปอร์เซ็นต์ตายด้วยสาเหตุเกี่ยวกับอาหาร

พูดแบบนี้ก็อย่าคิดว่าคนอินเดียจะตายเพราะ ‘อาหารเป็นพิษ’ คนอินเดียแข็งแกร่งกว่านั้น แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่าอาหารที่คนอินเดียกินไม่มีปัญหา เพราะอย่างที่บอก ปีๆ หนึ่งคนเป็นล้านตายเพราะ ‘ปัจจัยเสี่ยงทางอาหาร’ เพียงแต่มันไม่ได้นำไปสู่อาการท้องเสียจนตาย แต่นำไปสู่ภาวะหลอดเลือดตีบ โรคเกี่ยวกับอวัยวะภายในต่างๆ ทำงานผิดปกติ หรือกระทั่งมะเร็ง

แล้วปัญหามันคืออะไร?

บางคนอาจสังเกตว่า คนอินเดียกินเนื้อสัตว์น้อยเกินไปหรือเปล่า เห็นกินแต่แป้งๆ กัน ซึ่งในแง่หนึ่งคนอินเดียกินเนื้อสัตว์น้อยจริง เพราะคนอินเดียทางเหนือเป็นมังสวิรัติไปครึ่งหนึ่ง และนี่คือสาเหตุที่สตรีทฟู้ดที่เราเห็นเป็นมังสวิรัติกันหมด 

อย่างไรก็ดี คนอินเดียก็ได้รับโปรตีนจากพวกไข่และผลิตภัณฑ์นมแทนซะเยอะ ซึ่งที่เขาประเมินกัน คนอินเดียไม่ได้มีปัญหาที่กินเนื้อสัตว์น้อยไป คนอินเดียกินในเกณฑ์ที่พอดีแล้ว (และจริงๆ อย่างพวกเรานี่แหละที่กินเนื้อสัตว์ ‘เยอะไป’ ตามมาตรฐานไกด์ไลน์ด้านสุขภาพ แต่นั่นคืออีกเรื่องหนึ่ง)

ของที่คนอินเดียขาดจริงๆ คือพวก ผัก ผลไม้ และพืชตระกูลถั่ว

เราอาจเข้าใจว่าคนอินเดียกินพืชตระกูลถั่วเยอะ แต่ในความเป็นจริง ถ้าดูตัวเลข จะเห็นเลยว่าคนอินเดียกินแค่ 1 ใน 4 ของที่ควรจะกินในวันๆ หนึ่งเท่านั้น ทางด้านผัก ก็กินแค่ครึ่งหนึ่งของที่ควรจะกินต่อวัน ส่วนผลไม้กินเพียง 1 ใน 7 ของที่ควรจะกินต่อวัน

ตรงนี้เราอาจมองว่ามันเป็นปัญหาทางวัฒนธรรมหรือเปล่า? แต่จริงๆ องค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติค่อนข้างจะเห็นว่ามันไม่ใช่เรื่องวัฒนธรรม แต่เป็นเรื่องเศรษฐกิจเน้นๆ เพราะถ้าประเมินตามมาตรฐาน คนไม่มีเงินจะเข้าถึง ‘อาหารที่ดีต่อสุขภาพ’ ถ้าต้นทุนนั้นเป็นเงิน 2 ใน 3 ของรายได้ ซึ่งก็แน่นอนราคาอาหารและรายได้ก็ต่างกันในแต่ละประเทศ แต่สำหรับอินเดีย เขาประเมินว่าจากระดับรายได้ คนอินเดีย 7 ใน 10 คน ไม่มีเงินพอจะเข้าถึง ‘อาหารที่ดีต่อสุขภาพ’ หรือพูดอีกแบบ ที่เราเห็นคนอินเดียกินอาหารแป้งๆ มันๆ ดูไม่มีคุณค่าทางอาหารนั่นน่ะ ไม่ได้เกิดจากวัฒนธรรมเท่ากับข้อจำกัดทางเศรษฐกิจ

ทุกวันนี้ หลังสถานการณ์โควิด-19 อินเดียก็เกิดภาวะเงินเฟ้อเช่นเดียวกับที่อื่นๆ ในโลก และอินเดียก็คล้ายคลึงกับประเทศที่พัฒนาการทางเศรษฐกิจต่ำอื่นๆ องค์ประกอบของเงินเฟ้อที่กระทบชีวิตผู้คนที่สุดคือราคาวัตถุดิบและราคาอาหารที่เพิ่มขึ้น และมันโหดจริงๆ เพราะดัชนีราคาผู้บริโภครวมๆ อาจจะขึ้นมา 80 เปอร์เซ็นต์ แต่ดัชนีแยกด้านอาหารมันขึ้นมาเกิน 300 เปอร์เซ็นต์ หรือพูดง่ายๆ คือพวกวัตถุดิบสำหรับประกอบอาหารในอินเดียโดยเฉลี่ยแล้วตอนนี้ราคาเป็น 3 เท่าของปีที่แล้ว

ดังนั้นเราก็คงจะหวังเห็นคนอินเดีย ‘กินดี’ ไม่ได้ในเร็วๆ นี้แน่ เพราะในภาวะเศรษฐกิจโลกแบบนี้ แค่ ‘มีจะกิน’ ก็ยังต้องดิ้นรนสุดๆ แล้ว

อ้างอิง

• Indiatimes. Millions Of Indians Die Every Year Due To Poor Diet, 71% Can’t Afford A Healthy Meal: Report. https://bit.ly/39vtseX