ทำไมเราถึงชอบทำร้ายความรู้สึกของคนใกล้ตัว เพียงเพราะเรารู้สึก ‘ไม่ปลอดภัย’
ในหลายครั้ง เราพยายามทำตัวสุภาพ ใจเย็น ยอมอ่อนข้อ อ่อนน้อมกับคนแปลกหน้า หรือคนที่เรายังไม่สนิท ซึ่งสิ่งนั้นนับว่าเป็นเรื่องที่ดี นับว่าเป็นมารยาททางสังคม นับว่าเป็นเรื่องที่พวกเราเข้าใจได้ เพราะคงไม่ใช่เรื่องแปลกอะไรนัก
แต่ประเด็นก็คือ สำหรับคนใกล้ตัว คนที่เราสนิท คนที่เรารัก คนในครอบครัว เพื่อน หรือแฟน ทั้งๆ พวกเขาควรเป็นกลุ่มคนที่เราทะนุถนอมและห่วงใยความรู้สึกมากที่สุด กลายเป็นว่าเรากลับโกรธ เหวี่ยง และหงุดหงิดใส่พวกเขาบ่อยที่สุดเช่นกัน
ในกรณีนี้ หลายคนคิดว่า สำหรับคนใกล้ตัว พวกเขาเป็นคนที่เราไว้ใจ เราจึงกล้าที่จะแสดงตัวตนที่แท้จริงของเราออกมา จนในบางครั้งตัวตนที่แท้จริงของเรามันก็ไม่ได้น่ารัก และก็อาจทำร้ายความรู้สึกพวกเขาได้ ในประเด็นนี้ส่วนหนึ่งก็อาจจะใช่ แต่มันก็อาจไม่ใช่คำตอบทั้งหมด
เพราะในบางที การที่เราแสดงออกแบบนั้น การที่เราเลือกทำร้ายกลุ่มคนที่เรารัก และมารู้สึกผิดทีหลัง อาจจะเป็นเพราะเรารู้สึก ‘ไม่ปลอดภัย’ ต่างหาก
การที่เราเผลอทำร้ายคนที่เรารักไปโดยไม่มีเหตุผล มักเกิดจากความกลัวที่จะเราถูกปฏิเสธ (fear rejection) และตัดขาดความสัมพันธ์ (disconnection) กับคนเหล่านั้น เพราะเราคิดว่าการแสดงออกแบบนั้นไป จะทำให้คนอื่นสนใจและเข้าใจเรามากขึ้น และตอบสนองเรามากขึ้น เราอยากให้พวกเราย้ำความรู้สึกต่างๆ ทั้งความรู้สึกรัก แคร์ เห็นใจ หรือเข้าใจ เพื่อที่จะทำให้เรารู้สึกปลอดภัยทางจิตใจเพิ่มขึ้น
คำถามต่อมาก็คือ แล้วทำไม บางคนถึงไม่ค่อยรู้สึก ‘ปลอดภัยในความสัมพันธ์’ ประเด็นนี่อาจเกิดขึ้นเรามีประสบการณ์ในอดีต ที่เราไม่สามารถปล่อยวางได้ หรือรูปแบบการเลี้ยงดูในวัยเด็ก เมื่อมีปัญหาอะไรเกิดขึ้นมา มันอาจจะส่งผลถึงความมั่นคงในจิตใจ และทำให้เราต้องแสดงพฤติกรรมบางอย่างออกไปเพื่อแก้ไขช่องหว่างตรงนั้น
ในบางครั้งการแสดงออกของเราเป็นไปในรูปแบบที่ไม่น่ารัก เพราะเราอยากให้คนที่เรารักเข้าใจ และยืนยันกับเราว่าความสัมพันธ์นี้ไม่ได้จะถูกตัดขาดแต่อย่างใด อย่างเวลาที่เราทะเลาะกับคนที่เรารัก เราก็หวังว่าอีกฝ่ายจะง้อและพูดคุยกับเรา เป็นเพราะเรารู้สึกว่าเมื่ออีกฝ่ายพยายามพูดคุยกับเรา มันก็จะทำให้เรารู้สึกดีขึ้นนั่นเอง
อย่างไรก็ตามการที่เราทำร้ายความรู้สึกของผู้อื่นไปโดยไม่รู้ตัว เป็นเพราะเราอยากอีกฝ่ายแสดงท่าทีกลับมาเพื่อยืนยันในความสัมพันธ์ของเรา ว่าไม่ได้เป็นไปอย่างที่เราคิด ที่เรากลัวว่าจะถูกตัดขาดจากความสัมพันธ์นี้
มาดูวิธีที่จะช่วยให้เรารู้สึกดีขึ้น เมื่อเรารู้สึกไม่ปลอดภัยในความสัมพันธ์กัน
- มองโลกในแง่ดี
ในเวลาที่มีเรื่องคับข้องใจเกิดขึ้น ควรมองโลกในแง่ดีเข้าไว้ อย่าได้ด่วนสรุปจนเกินไป เพราะมันจะทำให้เราทำร้ายความรู้สึกของอีกฝ่ายโดยไม่รู้ตัว - เปิดใจพูดคุยกัน
หากเรากำลังกลัวหรือกังวลในความสัมพันธ์อยู่ การเริ่มพูดคุยกันอย่างตรงไปตรงมาช่วยให้เราได้เข้าใจความรู้สึกกันและกันมากขึ้น - ให้กำลังใจผู้อื่น
การส่งเสริมและให้กำลังใจกันเป็นเรื่องสำคัญที่ทำให้ความสัมพันธ์เราสามารถเดินต่อไปได้อย่างดียิ่งขึ้น เพราะเมื่อเราแสดงออกด้วยความรัก ความสนับสนุนกัน จะช่วยลดความรู้สึกไม่ปลอดภัยในความสัมพันธ์ได้ดียิ่งขึ้น
เพื่อที่จะหยุดทำร้ายความรู้สึกของคนที่เรารัก บางครั้งเราอาจจะต้องเข้าใจและวางใจในความสัมพันธ์ที่เกิดขึ้น และอย่าลืมที่จะพูดคุยและใส่ใจความรู้สึกของกันและกัน เพราะไม่มีใครอยากถูกทำร้ายความรู้สึก ไม่ว่าจะเป็นเราหรือคนรอบข้างเราก็ตาม
อ้างอิง
- mindowl. Why do we hurt the ones we love?. https://bit.ly/3NWf92a
- Psychology Today. Learning Not to Lash Out. https://bit.ly/3Oek4LC