การค้นพบครั้งใหม่! หรือจริงๆ ‘ห่าน’ คือสัตว์ปีกตัวแรกที่มนุษย์นำมาเลี้ยง

เราอาจจะเคยคิดว่าจริงๆ แล้วสัตว์ปีกตัวแรกที่มนุษย์นำมาเลี้ยงนั้นคือสิ่งมีชีวิตที่อยู่ใกล้ตัวเรา เช่น เป็ด ไก่ เพราะเป็นสัตว์ที่ในปัจจุบันสามารถพบเห็นได้อยู่ทั่วไป และถูกเลี้ยงไว้มากจนกลายเป็นอุตสาหกรรมอย่างทุกวันนี้

นักวิทยาศาสตร์หลายคนได้ถกเถียงถึงประเด็นนี้มาอย่างยาวนาน จนในปี 2014 มีการรายงานการค้นพบกระดูกไก่ซึ่งเป็นหลักฐานทางโบราณคดีที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศจีน มีอายุกว่า 10,000 ปี กระนั้นก็มีนักวิจัยได้ออกมาแย้งว่าการศึกษาในครั้งนี้ยังไม่มีหลักฐานที่แน่ชัด 

กระทั่งมีการศึกษาครั้งใหม่ออกมา นักวิจัยจากสถาบันในจีนและญี่ปุ่นร่วมกันศึกษากระดูกห่าน 232 ตัวที่ถูกขุดพบในแหล่งโบราณคดีที่เถียนหลัวชาน (Tianluoshan) ในทางตะวันออกของจีน สถานที่แห่งนี้เคยเป็นเหมือนสถานที่เก็บข้าวและที่ล่าสัตว์ของชาวนาในสมัยนั้น ซึ่งมีอายุราว 5,500-7,000 ปีก่อน

โดยกระดูก 4 ชิ้นที่ถูกค้นพบมาจากลูกห่านที่มีอายุตั้งแต่ 8-16 สัปดาห์ ซึ่งถือว่าอายุน้อยเกินกว่าจะสามารถบินเพื่อเปลี่ยนถิ่นฐานได้ จากหลักฐานเหล่านี้จึงถูกคาดการณ์ว่าลูกห่านถูกฟักออกมาจากการผสมพันธ์ุของห่านที่เกิดจากการเลี้ยงดูของมนุษย์ เพราะในขณะนั้นเถียนหลัวชานไม่ใช่สถานที่ที่ห่านเหล่านี้จะบินมาเพื่อผสมพันธ์ุ 

เพื่อเป็นการแสดงความยืนยันถึงถิ่นที่อยู่จริงๆ ของห่านที่ถูกค้นพบ ทีมนักวิจัยจึงนำกระดูกห่านที่โตเต็มวัยไปวิเคราะห์ถึงองค์ประกอบทางเคมี ผลที่ได้แสดงถึงหลักฐานว่าน้ำที่พวกมันได้ดื่มมาจากสถานที่ที่กระดูกถูกพบเจอ

นอกจากนี้ สำนักข่าวเดอะไทมส์ (The Times) ยังได้รายงานอีกว่า ประเทศจีนเป็นผู้ผลิตเนื้อห่านรายใหญ่ที่สุด เนื่องจากมีสัดส่วนการเพาะเลี้ยงถึงร้อยละ 90 จากจำนวนประชากรห่านทั่วโลก อีกทั้งยังเป็นประเทศที่มีการบริโภคห่านมาเป็นเวลานาน

ถึงแม้จะไม่สามารถตอบได้อย่างเต็มปากว่า ห่านคือสัตว์ปีกชนิดแรกที่ถูกนำมาเลี้ยง แต่จากหลักฐานทั้งหมดที่ได้รับมาก็อาจเป็นเครื่องยืนยันได้ว่า ข้อสันนิษฐานที่ห่านคือสัตว์ปีกตัวแรกๆ ที่มนุษย์นำมาเลี้ยงนั้นน่าจะเป็นเรื่องจริง

อ้างอิง

• Smithsonian. New Study Suggests Geese Were the First Domesticated Birds. https://bit.ly/37fhXXO
• China Daily. Study suggests geese may have been first domesticated birds. https://bit.ly/3K7HbG2