‘กุ้งตาบอด’ เป็นเพื่อน ‘ปลาบู่’ รู้จักความสัมพันธ์อิงอาศัยของกุ้งก้ามทรงพลังกับปลานำทาง
มิตรภาพเกิดขึ้นได้เสมอไม่เลือกเวลา ไม่เลือกสถานที่ และบางทีก็ไม่เลือกสายพันธุ์…
กุ้งไกปืนลายเสือ และปลาบู่ | 2.bp
นี่คือความสัมพันธ์แบบอิงอาศัยใต้ท้องทะเลอินโด-แปซิฟิกของกุ้งไกปืนลายเสือ (Tiger Pistol Shrimp) กับปลาบู่ทะเล (Goby fish) ที่อยู่ด้วยกันอย่างสันติ ตามปกติแล้วปลาบู่ชื่นชอบการอยู่ในโพรงใต้พื้นทราย เราจะเห็นมันลอยอยู่
เหนือพื้นทะเลไม่ไกลเท่าไร และรีบผลุบลงโพรงทันทีที่เจอศัตรู
แต่ในบางทีถ้าสังเกตดีๆ เราจะเห็นว่าในโพรงนั้นไม่ได้มีปลาบู่อยู่แค่อย่างเดียว ในโพรงนั้นมีกุ้งอยู่ด้วย…
อันที่จริงต้องพูดใหม่ว่าโพรงนั้นเป็นโพรงที่กุ้งไกปืนลายเสือเป็นคนขุดเองไม่ใช่ปลาบู่ กุ้งสายพันธุ์นี้มีขนาดราว 4-5 เซนติเมตร แต่มันไม่ใช่กุ้งธรรมดา เพราะมันมีร่างกายที่แข็งแรงกำยำและมีก้ามทรงพลังสุดพิเศษซึ่งสามารถสร้างแรงดันน้ำมหาศาลจากความเร็วถึง 100 กิโลเมตรต่อชั่วโมงได้ด้วยการหนีบ!
ด้วยพลังการหนีบที่รุนแรงทำให้เกิดเสียงดัง (มาก) ในน้ำเหมือนกับเสียงปืนลั่น จนเป็นที่มาของชื่อ “ไกปืน” นั่นเอง ถ้าหากถามว่าดังขนาดไหน เอาเป็นว่ามันดังพอที่จะชิงตำแหน่งเสียงดังที่สุดในท้องทะเลแข่งกับเสียงร้องของวาฬเลยทีเดียว
กุ้งไกปืนลายเสือ | fishingthai
ไม่ใช่แค่นั้น นักวิจัยได้ใช้กล้องความเร็วสูงถ่ายพลังการหนีบแล้วพบแสงวาบเล็กๆ เกิดขึ้นพร้อมกับฟองอากาศ สิ่งที่น่าตื่นตะลึงที่สุดคือหลังฟองอากาศยุบตัว นักวิจัยตรวจวัดความร้อนได้ถึง 5,000 องศาเซลเซียส ซึ่งร้อนเกือบเท่าพื้นผิวพระอาทิตย์และสูงที่สุดเท่าที่สิ่งมีชีวิตใดๆ จะสามารถสร้างได้ แต่ฟองอากาศเหล่านั้นมีขนาดเล็กมากจนความร้อนไม่สร้างอันตรายต่อตัวกุ้งเอง
กุ้งที่มีพลังทำลายล้างสูงขนาดนี้ต้องการปลาบู่เป็นเพื่อนทำไม?
แม้ว่ามันจะมีก้ามทรงพลังแต่สายตาของกุ้งไกปืนลายเสือย่ำแย่มากจนแทบจะมองไม่เห็น แย่จนบางครั้งมันหาบ้านของตัวเองไม่ถูกด้วยซ้ำ และมันถูกยังล่าอย่างง่ายดาย กุ้งไกปืนลายเสือจึงนิยมขุดโพรงทรายอยู่ใกล้กับปะการังเพื่อหลีกเลี่ยงศัตรูขนาดใหญ่ แต่ก็ยังถือว่าไว้ใจไม่ได้ ดังนั้นมันจึงใช้วิธีการ “แบ่ง” โพรงที่ขุดไว้ให้ปลาบู่อยู่ด้วยกัน
กุ้งไกปืนลายเสือ และปลาบู่ | liveaquaria
โดยปลาบู่ก็จะใช้โพรงที่ของกุ้งอาศัยหลบจากนักล่า และช่วยเป็น “ตา” ให้กับกุ้งที่แทบจะตาบอด เมื่อกุ้งออกจากโพรงมันจะใช้หนวดแตะที่ครีบปลาบู่ตลอดเวลาในขณะที่หาอาหาร ถ้าหากมีนักล่าเข้ามาปลาบู่จะสะบัดหางอย่างแรงเพื่อบอกกุ้งให้ถอยเข้าโพรง หรือถ้าหากนักล่าเข้ามาใกล้ปลาบู่ก็จะผลุบเข้าโพรงไปพร้อมๆ กับกุ้ง
หลังจากพึ่งพิงอาศัยช่วยเหลือกันตอนกลางวันเพื่อช่วยกันเอาตัวรอด ตอนกลางคืนกุ้งไกปืนลายเสือและปลาบู่จะร่วมหลับในโพรงเดียวกันด้วย
อ้างอิง:
- Tropical Fish. Pistol Shrimps and Gobies: Perfect Partners. https://bit.ly/36AXmKa
- Fish Keeping. Special relationships: Keeping pistol shrimps and gobies> https://bit.ly/3ay2sIe