ด่าได้ไม่ผิดกฎ! เฟซบุ๊กอนุญาตให้โพสต์ ‘ยั่วยุความรุนแรง’ ต่อปูตินและรัสเซียได้โดยไม่โดนแบน

ตามปกติแล้วผู้ใช้เฟซบุ๊กทั่วโลกน่าจะทราบกันดีว่าแพลตฟอร์มนี้มีนโยบายควบคุมการใช้ถ้อยคำรุนแรงและการสร้างความเกลียดชัง (Hate Speech) อย่างจริงจังขันแข็งมาก เรียกว่าใครโพสต์อะไรที่มีถ้อยคำที่รุนแรง หรือโพสต์เหยียดเชื้อชาติ–เพศ เพียงประโยคเดียวก็สามารถโดนเฟซบุ๊กลบโพสต์ไปได้อย่างรวดเร็ว

แต่การแบนความรุนแรงอย่างจริงจังของเฟซบุ๊กก็มีวัน ‘ยกเว้น’ เหมือนกัน เมื่อสำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่าบริษัทเมตา แพลตฟอร์ม (Meta Platform) บริษัทแม่ของเฟซบุ๊กและอินสตาแกรมได้ผ่อนนโยบายเรื่องการโพสต์ข้อความรุนแรงเป็นการชั่วคราวในบางประเทศ โดยอนุญาตให้ด่าทอและเรียกร้องให้ใช้ความรุนแรงต่อรัสเซียและทหารรัสเซียได้ในบริบทสงครามยูเครนโดยไม่ถูกลบโพสต์

นอกจากนี้ทางบริษัทโซเชียลมีเดียยักษ์ใหญ่นี้ยังอนุญาตให้โพสต์ข้อความที่เรียกร้อง (หรือสาปแช่ง?) ให้วลาดีมีร์ ปูติน ประธานาธิบดีของรัสเซีย และอเล็กซานเดอร์ ลาเชนโก ประธานาธิบดีของเบลารุส ‘เสียชีวิต’ หรือระบุถึงการ ‘สังหาร’ โดยที่จะไม่ถูกควบคุมเนื้อหาอีกด้วย (ยกเว้นจะเป็นโพสต์ที่มีเป้าหมายชัดเจน เช่น ระบุสถานที่ก่อเหตุ หรือบรรยายวิธีการที่มีเป้าหมายชัดเจน)

ย้ำอีกทีว่า นี่เป็นการอนุญาต ‘ชั่วคราว’ และ ‘ในบางประเทศ’ เท่านั้น โดยพื้นที่ที่เมตาเปลี่ยนแปลงกฎการใช้งานแพลตฟอร์มตอนนี้ ได้แก่ อาร์เมเนีย อาเซอร์ไบจาน เอสโตเนีย จอร์เจีย ฮังการี ลัตเวีย ลิทัวเนีย โปแลนด์ โรมาเนีย รัสเซีย สโลวาเกีย และยูเครน

“ผลจากการรุกรานยูเครนของรัสเซีย ทำให้เรายอมผ่อนปรนรูปแบบการแสดงออกทางการการเมืองที่ปกติละเมิดนโยบายของเรา เช่น คำพูดที่รุนแรงเกี่ยวกับความตาย แต่เราไม่ได้อนุญาตให้โพสต์เรียกร้องความรุนแรงต่อพลเมืองรัสเซีย” โฆษกของบริษัทเมตากลาวในแถลงการณ์

ท่าทีของบริษัทเมตา แน่นอนว่าทำให้รัสเซียไม่พอใจและออกมาโต้แย้งในทันที โดยสถานทูตรัสเซียในสหรัฐอเมริกาได้เรียกร้องให้รัฐบาลสหรัฐฯ หยุด ‘กิจกรรมสุดโต่ง’ ของเมตาในประเด็นนี้ โดยระบุว่าการผ่อนผันนโยบายควบคุมความคิดเห็นครั้งนี้ของเมตาเป็นการอนุญาตให้ยั่วยุและสร้างความเกลียดชังต่อรัสเซีย ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่อาจยอมรับได้ การกระทำของบริษัทเป็นหลักฐานหนึ่งของ ‘สงครามข้อมูลข่าวสาร’ ที่ไม่มีกฎเกณฑ์ควบคุม

อย่างไรก็ดี นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่เมตายกเว้นกฎเกณฑ์ควบคุมการแสดงความคิดเห็นเชิงยั่วยุความรุนแรงเป็นการชั่วคราว ในเดือนกรกฎาคมปี 2021 บริษัทเองก็เคยอนุญาตให้โพสต์เรียกร้องความรุนแรงและความตายต่อ อยาตุลเลาะห์ อาลี ฮอสเซนี คาเมเนอี (Ali Hosseini Khamenei) ผู้นำสูงสุดของอิหร่าน เป็นการชั่วคราวมาก่อน

ท่าทีของบริษัทเทคโนโลยีต่อการรุกรานยูเครนของรัสเซียขยับขยายมากขึ้นเรื่อยๆ นอกเหนือจากเมตาที่ยกเว้นกฎแบนความเกลียดชังต่อทหารและผู้นำรัสเซียแล้ว บริษัทอื่นๆ เช่น แอปเปิล (Apple) และไมโครซอฟท์ (Microsoft) ก็ประกาศว่าจะหยุดการขายผลิตภัณฑ์ในรัสเซีย และระงับกิจกรรมทางธุรกิจ เพื่อเป็นการกดดันทางเศรษฐกิจต่อรัสเซียอีกด้วย

อ้างอิง

• Reuters. EXCLUSIVE Facebook allows Ukraine war posts urging violence against invading Russians, Putin. https://reut.rs/3I9L4so
• Aljazeera. Facebook allows posts urging violence against invading Russians> https://bit.ly/35HjGVv