รู้จัก ‘กลุ่มโจรสลัดพลาสติก’ อาสาสมัครสิ่งแวดล้อมที่ปล้นพลาสติก ให้หมดไปจากชายหาด

หากใครมีโอกาสเดินทางไปเที่ยวตามชายหาดหรือเมืองท่าต่างๆ ของอังกฤษ แล้วบังเอิญไปพบเข้ากับเรือลำเล็กๆ ที่ติดธงโจรสลัด ‘จอลลีโรเจอร์’ เทียบท่าอยู่ไม่ห่างจากฝั่ง ก็อย่าเพิ่งตกอกตกใจเอ็ดตะโรกันไป

เรือโจรสลัด | Clean Ocean Sailing

เพราะเรือลำนี้ไม่มีทั้งแจ็ก สแปร์โรว์ หรือมักกี้ ดี ลูฟี่ และไม่มีชายขาเดียวตาบอดข้างหนึ่งอยู่บนเรือ

แท้จริงแล้วมันคือเรือของกลุ่มโจรสลัดหน้าใหม่ ที่มุ่งเพียงเก็บขยะพลาสติกตามชายหาด มิได้หมายปองทรัพย์สมบัติอันมีค่าใดๆ ของคุณเลยแม้แต่แดงเดียว

ธงกะโหลกไขว้หรือธงจอลลีโรเจอร์ | Clean Ocean Sailing

เรือโจรสลัดที่ว่านี้มีชื่อว่า Clean Ocean Sailing (COS) ซึ่งจริงๆ แล้วก็ไม่ใช่โจรสลัดแต่อย่างใด พวกเขาเป็นเพียงกลุ่มอาสาสมัครสิ่งแวดล้อมท้องถิ่นของเมืองคอร์นวอลล์ (เทศมณฑลแห่งหนึ่งของอังกฤษ) ก่อตั้งโดยสตีฟ กรีน ชายชาวอังกฤษที่หลงใหลเรื่องราวของท้องทะเลและมีเรือเก่าอายุร้อยกว่าปีที่ยังใช้งานได้ดีอยู่กับตัว

แต่เพราะทะเลวันนี้ไม่สวยเหมือนเมื่อก่อน มองไปทางไหนก็เห็นแต่ขยะพลาสติก สตีฟจึงพาครอบครัวออกล่องเรือพร้อมชวนเพื่อนพ้องนักเล่นเซิร์ฟ นักว่ายน้ำ และนักดำน้ำ จากท้องถิ่นมาช่วยกันเก็บขยะตามชายหาด

จากจุดเริ่มต้นเล็กๆ ในปี 2017 พวกเขาเก็บขยะต่างๆ ที่พบได้ 250,000 ชิ้น มีน้ำหนักรวมกันมากกว่า 50 ตัน ขยะประมาณ 85% ถูกส่งให้โรงงานรีไซเคิล ที่เหลือถูกนำไปหลอมและอัดเป็นก้อนขึ้นรูปใหม่เป็นเรือคายัค เพื่อนำมาใช้ต่างเรือเล็กสำหรับพายไปเก็บขยะเพิ่มเติมในจุดที่เข้าถึงยากๆ

แม้จะทำงานกันเป็นกลุ่มเล็กๆ แต่เรื่องราวและแนวคิดของ COS กลับเป็นที่สนใจของเมืองต่างๆ ทั่วสหราชอาณาจักร ถึงขนาดที่ว่ามีองค์กรสิ่งแวดล้อมท้องถิ่นแถบอื่นๆ ชวนให้ COS ร่วมเป็นพันธมิตรเดินเรือเหนือน่านน้ำมาช่วยกันเก็บขยะที่ชายหาดหน้าบ้าน

โดยมีข้อตอบแทนแลกเปลี่ยนคือภาพถ่ายและพิกัดจุดที่มีขยะกองเกลื่อนอยู่ พร้อมกับอาสาสมัครที่มาร่วมเก็บขยะฟื้นฟูภูมิทัศน์ให้ท้องถิ่นของตัวเอง

ซึ่งต่อมา COS ก็ค่อยๆ พัฒนารูปแบบการทำงานอาสาสมัครร่วมกับองค์กรท้องถิ่นแบบเดียวกันนี้ไปทั่วสหราชอาณาจักร เริ่มมีการระดมทุนหารายได้ไปใช้ในสิ่งที่จำเป็น ตลอดจนชวนผู้ที่สนใจทั่วไปออกทริปโดยสารไปกับเรือ เพื่อช่วยกันเก็บขยะและศึกษาการเดินเรือแบบเก่าๆ

เรือคายัคที่ได้จากการนำขยะมาหลอมและอัดขึ้นรูปใหม่ | Clean Ocean Sailing

หากมองผิวเผินงานอาสาสมัครของ COS ดูเหมือนจะเป็นการทำด้วยใจ ไม่ต่างอะไรกับการที่ประชาชนต้องช่วยตัวเองลงแรงกันอย่างเหน็ดเหนื่อย ทั้งๆ ที่ปัญหาขยะเหล่านี้ควรเป็นหน้าที่การดูแลของภาครัฐ

แต่ในมุมของ COS พวกเขามองว่า ปัญหานี้จำเป็นต้องจัดการร่วมกันทุกฝ่าย ไม่ได้เกิดขึ้นเพียงจุดใดจุดเดียว ตราบใดที่พลาสติกยังถูกผลิต และขยะจากสิ่งต่างๆ ยังไม่ถูกจัดการ ก็ควรลงมือแก้ไข และต้องสื่อสารกับคนทั่วไปถึงปัญหาที่มหาสมุทรและชายหาดต้องเผชิญ ตลอดจนสะท้อนภาพไปยังคนมีอำนาจว่าเรากำลังอยู่ในยุควิกฤตแค่ไหน รัฐควรมีท่าทีต่อปัญหาและนโยบายในเรื่องนี้อย่างเร่งด่วน

หรือการเอาขยะไปรีไซเคิล ไปอัดก้อนเป็นเรือคายัคก็เพื่อสร้างตัวอย่างให้เห็นว่าเศรษฐกิจแบบหมุนเวียนเป็นสิ่งที่ทำได้จริง วันนี้เรามีทรัพยากรเพียงพอสำหรับนำไปหมุนเวียนสร้างสิ่งต่างๆ ได้ ไม่จำเป็นจะต้องไปผลาญทำลายธรรมชาติเพิ่มเติม

COS วางแผนการเดินเรือของพวกเขายาวไปจนถึงปี 2023 และหมายมั่นจะออกไปเก็บขยะในประเทศอื่นๆ นอกเหนือจากเขตแดนน่านน้ำของสหราชอาณาจักร และแน่นอนว่ามีการติดต่อทาบทามการเดินเรืออย่างถูกต้องเอาไว้แล้ว

ปัจจุบันมีขยะพลาสติกถูกทิ้งลงทะเลปีละประมาณ 8 ล้านตัน l Clean Ocean Sailing

อันที่จริงตอบ ตอบได้ว่าเกี่ยวแบบไม่ค่อยเกี่ยวเท่าไร จุดเริ่มต้นของโจรสลัดของ COS มาจากข้อเท็จจริงเล็กๆ ที่ว่า คอร์นวอลล์ ซึ่งเป็นเมืองบ้านเกิดของ COS มีเรื่องเล่าและหลักฐานการเดินทางของโจรสลัดในอดีตปรากฏให้เห็นในบันทึกหลายฉบับ ตลอดจนการค้นพบซากสิ่งของที่เชื่อว่าเป็นของโจรสลัดอยู่บ่อยครั้ง และทีมรักบี้ประจำเมืองก็ยังใช้รูปโจรสลัดตาเดียวเป็นสัญลักษณ์ นั่นจึงเป็นเหตุให้ COS นำธงจอลลี่ โรเจอร์มาใช้เป็นสัญลักษณ์กับเขาบ้าง

แต่ในความหมายที่มากกว่านั้น สตีฟ กรีน บอกว่านี่คือการแสดงจุดยืนทางสัญลักษณ์ ที่ต้องการถ่วงดุลวัฒนธรรมบริโภคนิยม ที่ได้สร้างขยะมากมายมหาศาลไว้ให้กับโลกใบนี้

อ้างอิง

• Positive News. Meet the plastic-hunting ‘pirates’ of Cornwall. https://bit.ly/3nt0LnD
• Just Giving. Weʼre raising £5,000 to collect and recycle another 50 000 Kg of plastic pollution from the precious marine environment!https://bit.ly/3Ec6zaZ