อัณฑะกับสมองเป็นพี่น้องกัน! นักวิจัยพบว่าทั้งคู่เป็นอวัยวะเหมือนกันยิ่งกว่าที่คิด
เชื่อไหมว่า สมองกับ ‘กระเป๋ง’ ของมนุษย์มีความเหมือนกันอย่างไม่น่าเชื่อ
วาทะกรรมผู้ชายใช้ส่วนล่างคิดแทนสมองอาจไม่ได้เป็นมุกตลกเสมอไป เพราะอวัยวะ 2 ส่วนที่อยู่ไกลกันครึ่งตัว อย่างสมองกับลูกอัณฑะของผู้ชายกลับมีความคล้ายคลึงกันเหมือนพี่น้องฝาแฝด
ร่างกายของเรายังมีเรื่องแปลกๆ เพี้ยนๆ ให้ค้นพบอีกมาก เรื่องนี้ก็เช่นเดียวกัน จากงานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Royal Society Open Biology ซึ่งทำการศึกษาเปรียบเทียบโปรตีนจากเนื้อเยื่อในอวัยวะต่างๆ ทั้งหมด 33 ประเภท เช่น หัวใจ ลำไส้ รังไข่ ไปจนถึงรก ปรากฏว่านักวิจัยพบว่าอวัยวะที่มีโปรตีนในเนื้อเยื่อเหมือนกันมากที่สุดคือสมอง กับ อัณฑะ ไม่มีคู่โปรตีนจากอวัยวะอื่นที่จะมีโปรตีนเหมือนกันได้ขนาดนี้อีกแล้ว

สมอง กับ อัณฑะ | exseed health
นี่เป็นเรื่องที่น่าตื่นเต้นมาก เพราะอวัยวะทั้ง 2 ทำงานไม่เหมือนกันเลยแต่กลับมีความคล้ายกัน สมองมีฟังก์ชันมากมายและซับซ้อนมันควบคุมร่างกาย รับและส่งออกสัญญาณสู่ระบบประสาท ในขณะที่อัณฑะทำหน้าที่ผลิตสเปิร์มและฮอร์โมน
“สมองกับอัณฑะมีจำนวนโปรตีนพื้นฐานสูงที่สุด เทียบกับอวัยวะอื่นๆ ในร่างกาย” Bárbara Matos หัวหน้าทีมวิจัยจากมหาวิทยาลัย Aveiro ในโปรตุเกสกล่าว
ในสมองส่วน Cerebral cortex หรือเปลือกสมองกับลูกอัณฑะมีโปรตีนในเนื้อเยื่อแบบเดียวกันมากถึง 13,442 ชนิด ไม่ใช่เรื่องเนื้อเยื่อเพราะในทั้ง 2 อวัยวะมีจำนวนของหน่วยพันธุกรรมหรือยีนตรงกันมากที่สุดเมื่อเทียบกับอวัยวะอื่นๆ ซึ่งเรื่องนี้ส่งผลต่อการผลิตโปรตีนเนื้อเยื่อด้วยเช่นกัน
นอกจากนี้อวัยวะทั้ง 2 ชนิดยังต้องการพลังงานสูงเพื่อกระตุ้นกระบวนการต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการคิดหรือผลิตสเปิร์ม พวกมันจึงมีเซลล์พิเศษที่สร้างขึ้นมาโดยเฉพาะ เพื่อรองรับเซลล์ประสาทที่ทำงานหนักให้รับ-เก็บพลังงานได้มาก

เซลล์สมอง| sciencealert
อีกหนึ่งความเหมือนคือเซลล์สมองและในเซลล์สืบพันธุ์ยังทำหน้าที่ลำเลียงสารต่างๆ จากภายในเซลล์สู่สิ่งแวดล้อมภายนอก ซึ่งเรียกว่ากระบวนการ exocytosis เหมือนกัน โดยในสมอง เซลล์ประสาทหรือนิวตรอนจะส่งต่อสารสื่อประสาทไปยังเซลล์ที่อยู่ถัดไป ส่วนในเซลล์สืบพันธุ์ฟังก์ชันนี้จะช่วยให้มันสามารถหลอมรวมกับไข่เมื่อผสมพันธุ์ได้
การค้นพบความคล้ายคลึงนี้สร้างคำถามนับล้านให้กับนักวิทยาศาสตร์ว่าอวัยวะ 2 ตัวที่ทำงานไม่เหมือนกัน และตั้งอยู่ห่างกันทำไมถึงมีความเหมือนได้ขนาดนี้ อาจเกิดอะไรบางอย่างระหว่างการวิวัฒนาการของมนุษย์ หรือพวกมันอาจพัฒนาแยกกันแต่บรรจบกันด้วยเงื่อนไขต่างๆ ทำให้มีความคล้ายกันโดยบังเอิญ ตามกระบวนการที่เรียกว่า convergent evolution
อย่างไรก็ดีของจากเนื้อเยื่อที่เหมือนกันพวกมันอาจทำงานคู่กันและส่งผลต่อกันมากกว่าที่คิด ก่อนหน้านี้เคยมีงานวิจัยที่ชี้ว่าโรคสมองกับภาวะเสื่อมสมรรถภาพทางเพศมีความเกี่ยวข้องกัน และสติปัญญาของคนก็อาจส่งผลต่อคุณภาพของน้ำอสุจิด้วย ดังนั้นมีความเป็นไปได้บ้างว่ามันจะเป็นพี่น้องที่เชื่อมถึงกันจริงๆ
แต่เบื้องต้นยังไม่อาจชี้ชัดได้ว่ามันทำงานเกี่ยวข้องลึกล้ำกันมากแค่ไหน วิทยาศาสตร์ยังต้องการศึกษาเรื่องนี้อีกมาก อาจมีความลับบางอย่างซ่อนอยู่หลังสมองกับอัณฑะแบบที่เราไม่เคยคาดคิดมาก่อนก็ได้
อ้างอิง
- Sciencealert. Our Brains Have More in Common With Testicles Than You Ever Wanted to Know> https://bit.ly/3crXrml
- BBC. สมองกับอัณฑะของมนุษย์คล้ายอวัยวะฝาแฝด มีการแสดงออกของยีนเหมือนกันมากกว่าที่คิด> https://bbc.in/3gkltRh
- Iflic. The Human Brain Is More Like A Testicle Than Any Other Organ> https://bit.ly/34Y8BLz