เป็นแมวดำจึงเจ็บปวด! ถูกตราหน้าว่าเป็นผีปีศาจ และไม่มีใครอยากรับไปเลี้ยง

แต่ไหนแต่ไรมา เราคงเคยได้ยิน ‘ความเชื่อ’ ที่ว่า ‘แมวดำ’ เป็นสัญลักษณ์ของลางร้าย เรื่องราวด้านลบ ผูกโยงกับไสยเวท ปีศาจ แม่มด หรือในประเทศไทยก็มีความเชื่อที่ว่า “ถ้าแมวดำข้ามโลงศพใด วิญญาณนั้นจะเฮี้ยนมาก”

เรื่องราวแบบนี้มีทั้งในนิทานพื้นบ้านที่เล่าขานมานมนานกาเล ตำนานลัทธิบูชาซาตานในอดีต ตลอดจนเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ที่โยงแมวดำเข้ากับยุคกาลวิบัติ เช่น ช่วงกาฬโรคระบาดครั้งใหญ่ก็มีการกล่าวหาและกำจัดแมวดำจำนวนมาก เพราะคิดว่าพวกมันมีส่วนในการแพร่กระจายโรคต่อมาจากหนู – แม้ว่าหลักฐานในเวลานั้นจะยังไม่ชัดก็ตาม

กระทั่งปัจจุบันที่เราสามารถคิด วิเคราะห์ แยกแยะ มีเครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ช่วยพิสูจน์ข้อเท็จจริงต่างๆ มากมาย ก็ยังต้องพ่ายต่อทัศนคติที่เหมือนจะฝังรากลงไปในดีเอ็นเอมนุษย์ไปแล้ว

ประหนึ่งว่าถ้าถูกกล่าวหาว่าเป็นแม่มด (บนโลกโซเชียลมีเดีย)  อย่างไรก็ย่อมต้องถูกล่าเสียบประจาน

ด้วยความเชื่อเหล่านี้นี่ล่ะ ทำให้หน่วยงานด้านสวัสดิภาพสัตว์ของอังกฤษ ได้จัดทำรายงานพิเศษขึ้นเพื่อให้เราได้เข้าใจสถานภาพของแมวดำในตอนนี้ว่า แม้มันจะไม่ถูกไล่ล่า จับโยนเข้ากองไฟไปพร้อมกับแม่มดเหมือนเช่นอดีต แต่แมวสีนี้ก็ยังเป็นกลุ่มที่ถูกเมิน และถูกคน (ที่อยากเป็นทาส) รับเลี้ยงเป็นลำดับท้ายๆ อยู่เสมอ

โดย Royal Society for the Prevention of Cruelty to Animals (RSPCA) องค์กรการกุศลด้านสวัสดิภาพสัตว์ใหญ่ที่สุดในอังกฤษที่คอยช่วยเหลือแมว (และสัตว์อื่นๆ) ที่ถูกทิ้งขว้างหรือแมวจรจัดจัดอันดับให้แมวดำเป็นแมวที่มีคนรับไปเลี้ยงช้ากว่าสีอื่นๆ

แน่นอนว่าแชมป์แมวที่คนอยากรับเลี้ยงมากที่สุด คือ ‘แมวส้ม’ เฉลี่ยแล้วเจ้าแมวส้มจะมีช่วงเวลาอยู่ในศูนย์พักพิงสัตว์แค่เพียง 19 วัน ก็จะมีผู้ปวาราณาตัวเป็นทาสพาตัวไปปรนเปรออย่างว่องไว รองลงมาคือ ‘แมวลาย’ ที่ใช้เวลาอยู่ในศูนย์พักพิงประมาณ 23 วัน

ส่วน ‘แมวดำ’ จะใช้เวลาอยู่ราวๆ 1 เดือน หรือนานกว่านั้น กว่าจะมีคนมาขอรับเลี้ยง

ซึ่งองค์กร RSPCA มีสาขาอยู่ด้วยกันทั้งหมด 14 แห่ง ทั่วสหราชอาณาจักร และทั้ง 14 แห่ง ต่างให้สถิติตรงกันว่า แมวดำนั้นจะอยู่ในศูนย์พักพิงนานที่สุดกว่าจะมีใครอาสารับไปเลี้ยง หรือในบางคราวเพราะไม่มีสีอื่นให้เลือกแล้ว โชคจึงตกมาเป็นของน้องดำในที่สุด

และจากการทำสำรวจสอบถามผู้ที่เข้ามาขอรับเลี้ยง คำตอบที่ได้รับก็ยังคงวนเวียนอยู่กับความเชื่อแต่เก่าก่อนว่า แมวดำ คือ ตัวแทนของภูตผีปีศาจ

มากไปกว่านั้น แมวดำในที่นี้ (ที่ไม่มีใครเอา) ก็ไม่ได้หมายความถึงแมวสีดำทั้งตัวเพียงอย่างเดียว แต่ยังรวมถึงแมวสีขาวดำด้วยเช่นกัน

RSPCA พยายามชี้ให้เห็นว่าไม่ว่าแมวจะมีสีอะไรมันก็คือแมวพวกน้องเป็นแค่สัตว์ตัวหนึ่งที่ต้องการบ้านต้องการความรักการดูแลเอาใจใส่จากมนุษย์เช่นกันแทนที่จะปล่อยให้น้องออกไปหากินล่านกล่าสัตว์พื้นเมืองเอาตัวรอดด้วยตัวเองจนถูกตราหน้าเป็นฆาตกรที่ทำให้สิ่งมีชีวิตอื่นๆสูญพันธุ์ไปเสียอีก

อันที่จริงในอังกฤษ ยังมีความเชื่อเกี่ยวกับแมวดำว่าเป็นของขวัญที่นำพาโชคลาภให้กับหญิงสาวที่เพิ่งแต่งงานให้พบความสุขความสมหวัง รวมถึงในความเชื่อของประเทศอื่นๆ เช่น ญี่ปุ่นที่มองว่า แมวดำเป็นแมวนำโชคให้กับสาวโสด

แต่ไม่ว่าสีดำจะเชื่อมโยงต่อด้านบวกอย่างไร อิทธิพลด้านลบก็ดูจะมีอำนาจเหนือกว่า

เรื่องราวของแมวดำนี้ จะว่าไปก็เหมือนเรื่องราวผู้คนในสังคมบ้านเราเหมือนกัน

เมื่อเราเชื่อว่าสีหนึ่งดีไปแล้ว ต่อให้สีอื่นทำคุณประโยชน์เพียงใด ก็ยังถูกตราหน้าว่าไม่ดี… อยู่ร่ำไป…

อย่างไรก็ตาม เราเชื่อว่าแมวดำนั้นก็เป็นน้องที่น่ารักสำหรับใครหลายคนได้ไม่ต่างจากแมวสีอื่นๆ เลย เอาเป็นว่าเหล่าทาสของแมวดำมาแชร์รูปน้องกันหน่อย เพื่อประกาศให้โลกรู้ว่า แมวดำเองก็น่ารักไม่แพ้ใครเหมือนกันนะ!

อ้างอิง

• The Plight of Black Cats: National Black Cat Day https://shorturl.asia/Dz9w2
• Why Are Black Cats Considered Bad Luck? https://shorturl.asia/hFT5k