ธรรมชาติมีเรื่องให้เราประหลาดใจเสมอ และบางทีเรื่องประหลาดใจเรื่องหนึ่งก็นำไปสู่อีกเรื่อง
เรื่องนี้มีอยู่ว่า…มีนักวิจัยไปพบโดยบังเอิญว่า ‘ตุ่นปากเป็ด’ นั้นมีความสามารถในการ “เรืองแสง” ภายใต้แสง UV ได้ และตีพิมพ์ผลการค้นพบนี้ในวารสารวิชาการเดือนตุลาคม ปี 2020
คนที่รับรู้ต่างตื่นเต้นกันมาก เพราะตุ่นปากเป็ดเป็น “สัตว์ประหลาด” สุดๆ อยู่แล้ว ไม่นับหน้าตาของมันที่ประหลาด แต่มันยังเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมไม่กี่ชนิดที่ออกลูกเป็นไข่ เท่านั้นยังไม่พอ…มันยังเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมไม่กี่ชนิดที่มีพิษด้วย
แต่ผลการค้นพบล่าสุดระบุว่า มันเรืองแสงได้ด้วยจะประหลาดไปไหน?
การเรืองแสงของตุ่นปากเป็ด | LiveScience
ทำไมสัตว์ถึงเรืองแสงได้!?
การค้นพบนี้ฮือฮาพอควร แต่มันกำลังจะนำเราไปสู่การค้นพบที่ทำให้มนุษย์สงสัยต่อว่า ทำไมเราเพิ่งมารู้?
การเรืองแสงของตุ่นปากเป็ดยังไม่มีคำอธิบายทางวิวัฒนาการว่ามาได้ยังไงชัดๆ แต่นักวิจัยคนอื่นๆ ที่เห็นผลวิจัยนี้ ก็เริ่มสงสัยว่า เอ๊ะ! หรือจริงๆ อาจไม่ใช่แค่ตุ่นปากเป็ดที่เรืองแสงได้เท่านั้น แต่สัตว์อื่นๆ ก็อาจเรืองแสงได้ด้วยเช่นกัน
นักวิจัยขี้สงสัยก็เลยไปลองเอาแสง UV ส่องตัวกินมดหนาม (echidna) ซึ่งเป็นสัตว์ที่เป็นญาติใกล้ชิดที่สุดของตุ่นปากเป็ด (แถมออกลูกเป็นไข่เหมือนกันด้วย) แล้วก็พบว่าตัวกินมดหนามก็เรืองแสงเหมือนกัน
แต่ความสนุกเพิ่งเริ่มขึ้น…เพราะจากนั้นนักวิจัยก็ลองเอาแสง UV ไปส่องบรรดาสัตว์สตัฟฟ์ในพิพิธภัณฑ์สัตว์ของออสเตรเลีย และพบว่า ไม่ใช่แต่ตุ่นปากเป็ดกับตัวกินมดหนามเท่านั้น แต่สัตว์อีกจำนวนมากในออสเตรเลียก็เรืองแสงได้ภายใต้แสง UV ไม่ว่าจะเป็นแทสมาเนียนเดวิล แบนดิคูต ค้างคาว หรือกระทั่งยักษ์ใหญ่ใจดีอย่างตัววอมแบท
ตัววอมแบทในพิพิธภัณฑ์ก็เรืองแสงได้ | The Guardian
จากการทดลองข้างต้น คนเริ่มสงสัยว่าหรือจริงๆ การเรืองแสงมาจากสารบางอย่างที่สตัฟฟ์ สัตว์พวกนี้หรือเปล่า เพราะเปเปอร์ตอนแรกสุดที่ค้นพบว่าตุ่นปากเป็ดเรืองแสงได้ ก็พบจากตุ่นปากเป็ดสตัฟฟ์?
จุดนี้เลยทำให้คนไปสำรวจพวกสัตว์ที่ไม่ได้ถูกสตัฟฟ์ ไม่ว่าจะเป็นสัตว์ที่ตายเพราะโดนรถชน ไปจนถึงสัตว์เป็นๆ ในสวนสัตว์ แต่ผลก็เหมือนเดิม สัตว์พวกนี้เรืองแสงได้จริงๆ
การเรืองแสงของแทสมาเนียนเดวิลตัวเป็นๆ ในสวนสัตว์ | The Guardian
เงื่อนงำการเรืองแสงของสัตว์ในออสเตรเลีย
การค้นพบนี้ก็เลยทำให้นักวิจัยงงไปใหญ่ว่า ทำไมสัตว์จำนวนมากในออสเตรเลียถึง “เรืองแสง” ได้ (ส่วนใครสงสัยว่าสัตว์ยอดฮิตสองชนิดของออสเตรเลียอย่างจิงโจ้และโคอาล่าเรืองแสงได้ไหม คำตอบคือยังไม่มีรายงาน ซึ่งเดาว่า ก็คงจะเรืองแสงไม่ได้นั่นแหละ)
มองตามจริง ความสามารถในการ “เรืองแสง” นั้นเชื่อมโยงกับความสามารถในการมองเห็นแสง UV ของสัตว์จำนวนมาก ซึ่งในโลกของสัตว์ไม่ใช่เรื่องประหลาดเลย แต่มนุษย์ไม่มีความสามารถนี้ก็เลยรู้สึกว่าความสามารถของสัตว์มหัศจรรย์เท่านั้นเอง
ซึ่งในแง่นี้ การที่สัตว์ในออสเตรเลียเรืองแสงได้ ก็หมายความว่าพวกมันจะเห็นกันและกันได้ในเวลาตอนกลางคืน และก็อาจจะบอกก็ได้ว่านี่เป็นความสามารถที่สอดคล้องกับการหากินตอนพลบค่ำหรือตอนกลางคืนที่ไม่มีแสงอาทิตย์ (ซึ่งสัตว์อย่างตุ่นปากเป็ดเป็นแบบนั้น)
แต่ก็นั่นแหละ การอธิบายแบบนี้มันก็ยังมีปัญหาอยู่ดีว่า แล้วทำไมสัตว์ในทวีปอื่นๆ ถึงไม่เรืองแสงได้อย่างสัตว์ในทวีปออสเตรเลีย?
และจริงๆ นี่ก็อาจเป็นเรื่องของ “อุบัติเหตุ” ทางวิวัฒนาการที่ทำให้ทวีปออสเตรเลียเต็มไปด้วย “สัตว์ประหลาด” เพราะอย่างน้อยๆ ไม่ใช่แค่สัตว์ทวีปอื่นจะไม่มีการเรืองแสงกันมากมายแบบนี้เท่านั้น แต่สัตว์ในทวีปอื่นก็ยังไม่มีถุงหน้าท้องอีกด้วย
ก็เรียกได้ว่า “ออสเตรเลียโอนลี่” จริงๆ
อ้างอิง:
- The Guardian. ‘The platypuses were glowing’: the secret light of Australia’s marsupials. http://bit.ly/3oTG8ii