3 Min

รู้ไหม ไม่นานมานี้อเมริกาเพิ่งขายเรือบรรทุกเครื่องบินไปในราคาไม่ถึง 1 บาท

3 Min
958 Views
11 Jul 2022

สำหรับเมืองไทย งบกองทัพเป็นเรื่องใหญ่ และก็บอกได้เลยว่ายุคนี้ เวลาที่รัฐบาลจะอนุมัติซื้อเรือรบหรือเครื่องบินอะไรสักที สาธารณชนก็จับจ้องตาแทบไม่กะพริบ

แต่วันนี้เราอยากจะเล่าเรื่องของการทิ้งอาวุธสงครามของสหรัฐอเมริกาเมื่อปี 2021 ซึ่งมีการขายเรือบรรทุกเครื่องบินในราคาถูกเพียงแค่ 1 เพนนี หรือ 0.36 บาทเท่านั้น

พูดง่ายๆ คือขายเป็นเศษเหล็กกันเลย

เรามาทำความเข้าใจปรากฏการณ์นี้กันอีกสักรอบ

อย่างแรกต้องเข้าใจก่อนว่าอเมริกาเป็นชาตินักรบซึ่งว่ากันว่ามีกองทัพเรือแข็งแกร่งที่สุดในโลกยุคปัจจุบัน ดังนั้นกองทัพเรือสหรัฐฯ จึงมีการอัปเดตอุปกรณ์ใหม่ๆ ตลอด และก็เป็นเรื่องปกติมากที่เรือลำเก่าๆ จะมีการปลดระวางทุกปี โดยปี 2022 นี้มีเรือรบปลดระวาง 24 ลำ โดยหลายลำ อายุการใช้งานยังไม่ถึง 10 ปีด้วยซ้ำ

การปลดระวางใหม่ๆ ไม่ใช่แค่จะทำให้อเมริกามีเรือรบที่ใหม่กว่าเข้ามาทดแทนเสมอเท่านั้น มันยังเป็นการกระตุ้นอุตสาหกรรมในการต่อเรือรบด้วย ซึ่งก็ผูกโยงกับธุรกิจอาวุธต่างๆ สารพัด

พูดง่ายๆ ถ้าไม่มีการปลดระวางเรือรบ ก็จะไม่มีการสร้างเรือใหม่ พอเป็นแบบนั้นพวกบริษัทผลิตเรือรบก็จะลำบาก ซึ่งบริษัทพวกนี้ก็ผูกพันกับรัฐบาลพอควร เรื่องมันง่ายๆ แค่นั้นเอง

แต่ประเด็นต่อมาคือปลดระวางแล้วไปไหน’?

พวกของใหม่ๆ ที่ปลดระวางแล้วก็อาจถูกใช้เป็นเครื่องมือในทางการทูต นั่นก็คือกองทัพเรือสหรัฐฯ จะขายในราคาถูกๆ ให้กับบรรดาประเทศพันธมิตรของสหรัฐอเมริกา ซึ่งในหลายประเทศที่ใช้กันก็เป็นของมือสองแต่ยังคุณภาพดีของอเมริกานั่นเอง

แต่ทีนี้มันก็จะมีของจำพวกหนึ่งที่ขายไม่ออกและของพวกนี้ก็จะเป็นของที่บำรุงรักษายากอย่างเช่นพวกเรือบรรทุกเครื่องบินเรือบรรทุกเครื่องบินคือเรือรบขนาดใหญ่ที่สุด ซึ่งบางคนถึงขั้นเรียกว่าฐานทัพลอยน้ำก็ไม่ใช่เรื่องประหลาด เพราะมันใหญ่ขนาดมีลานบินให้เครื่องบินรบบินขึ้นได้ (โปรดนึกถึงฉากเปิด Top Gun)

เนื่องจากมันใหญ่ขนาดนี้ ประเทศที่จะรับมันไป ก็ต้องมีท่าเรือน้ำลึก ต้องมีอู่เรือที่จะรองรับมันได้ และที่สำคัญก็คือ ต้องมีงบประมาณในการบำรุงรักษา เพราะเรือลำใหญ่ขนาดนี้ งบประมาณก็ต้องโหดสุดๆ นั่นคืองบที่ต้องผ่านสภา และ ส.. ในประเทศนั้นก็ต้องตอบประชาชนให้ได้ว่า ประเทศเราจะมีเรือบรรทุกเครื่องบินให้มันสิ้นเปลืองค่าบำรุงรักษาและกินภาษีประชาชนทุกปีไปทำไมกัน

และถ้าใครยังไม่รู้ ในโลกทุกวันนี้ ประเทศที่มีเรือบรรทุกเครื่องบินในครอบครองมีอยู่แค่ประมาณ 10 ประเทศเท่านั้น และประเทศส่วนใหญ่ที่มีก็เพียงแค่ลำเดียว เพราะต่างมีงบจำกัดและไม่ได้มีความจำเป็นนัก (ในไทยก็มีคือ เรือรบหลวงจักรีนฤเบศร ที่จอดอยู่ที่อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี)

ดังนั้น กลับมาที่สหรัฐอเมริกา ซึ่งมีเรือบรรทุกเครื่องบินปลดระวางเหลือเฟือและไม่รู้จะเอาไปขายใคร นั่นจึงนำไปสู่คำถามว่าทำไมอเมริกาถึงขายเรือบรรทุกเครื่องบินไปในราคาที่แทบจะเรียกได้ว่าเป็นเศษเหล็กก็เพราะว่าเขาไม่เอาแล้ว เก็บเอาไว้ก็เปลืองพื้นที่และงบประมาณ

ที่สำคัญ เรือพวกนี้ที่ขายไปก็คือเรือตั้งแต่สมัยสงครามเวียดนามที่ถึงจุดหนึ่งกองทัพเรือก็รู้สึกว่ามันซ่อมไม่ไหวแล้ว ปลดประจำการแล้วต่อเรือลำใหม่ดีกว่า ก็เลยขายเป็นเศษเหล็ก (แน่นอนว่าตอนขายก็คือปลดอาวุธและเทคโนโลยีต่างๆ ออกจากเรือหมดแล้ว)

อย่านึกว่าผู้รับซื้อจะได้เศษเหลือๆ แยกส่วนฟรี เพราะโดยทั่วไปดีลซื้อขายเรือ ผู้ซื้อต้องขนย้ายเรือไปเอง และการย้ายเรือระดับเรือบรรทุกเครื่องบิน แค่ค่าน้ำมันก็น่าจะหลายล้านเหรียญ ไหนจะค่าขนส่งอื่นๆ อีก ดังนั้นเรือที่กองทัพเรือสหรัฐฯ ขายเหมือนแจกฟรีนั้น เอาจริงๆ คนซื้อไปมันไม่ฟรีหรอก เขาก็ต้องคำนวณมาเป็นอย่างดีว่าการเอาไปแยกเศษเหล็กนี่มันคุ้มหรือไม่

และก็ต้องเข้าใจว่ากรณีนี้เป็นกรณีพิเศษจริงๆ เพราะปกติกองทัพเรืออเมริกาจะไม่ขายพวกเรือรบให้กับพลเรือนเด็ดขาด แต่จะขายให้กับรัฐบาลที่เป็นพันธมิตรกับตนเท่านั้น ยกเว้นกรณีที่ขายไม่ออกจริงๆ ก็จะขายเป็นเศษเหล็กอย่างที่เล่า

สุดท้าย ก่อนที่เรื่องราวทั้งหมดนี้จะดับฝันคนที่อยากมีเรือรบเป็นของตัวเอง เอาจริงๆ แม้ว่าอเมริกาเองจะไม่ขายเรือรบให้พลเรือน แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่าประเทศที่ซื้อต่อมาจากอเมริกาจะไม่ขาย และบางทีเรือพวกนี้ก็จะกลับมาในตลาดอเมริกาให้พลเรือนได้จับจอง 

ดังนั้นเราก็อาจจะเห็นเรือรบโผล่มาในตลาดเรือมือสองบ้าง เช่น ปี 2015 ก็มีเรือรบลำหนึ่งถูกประกาศขายในราคาประมาณ 6 ล้านบาท (และขายออกไปอย่างรวดเร็ว) หรือถ้าจะให้อลังการกว่านั้น เรือบรรทุกเครื่องบินก็มีประกาศขายด้วย เช่นในปี 2016 กองทัพเรืออังกฤษก็ปลดระวางเรือบรรทุกเครื่องบินให้คนประมูลซื้อได้เช่นกัน

แน่นอนดีลแบบนี้ก็มีมานานๆ ครั้ง และก็มักจะไปไวเพราะโลกนี้ก็ไม่เคยขาดแคลนเศรษฐีบ้าจี้ผู้เป็นนักสะสมของแปลกๆ

อ้างอิง